Tkanki roślinne

Alternatywny zapis:

wnętrzem rośliny są cienkie, celulozowe, natomiast ściana granicząca ze środ. zewnętrznym jest gruba, przesycona subst. tłuszczowymi, kutyną i woskiem ⇓ kutykula FUNKCJE: • izolują wewnętrzne tkanki roślin od wpływu środowiska zewnętrznego pośredniczą między środowiskiem zewnętrznym a wewnętrznym rośliny Epiblema/ryzoderma: skórka korzenia, ma cienkie ściany kom. i nie mają kutykuli. Mają duże wakuole i wytwarzają włośniki: długie wyrostki, które wielokrotnie zwiększają powierzchnie korzenia. brak ap. szparkowych WTÓRNE T. OKRYWAJĄCE Korkowica: wyst. głównie u wieloletnich roślin dwuliściennych okrywając ich starsze organy: pnie, gałęzie, korzenie. Powst. w wyniku podziału kom. miazgi korkotwórczej- fellogenu zewn. wewn: felem feloderma -felogen peryderma •kambium FUNKCJE EPIDERMY ochrona przed nadmierną transpiracja, wnikaniem drobnoustrojów i uszkodzeniem mechanicznym L. KOM. SZPARKOWE ROZDZIELONE SZPARKĄ wymiana gazowa- aparaty szparkowe WYTWORY EPIDERMY włoski (martwe lub żywe) jedno-, i wielokom. -> regulują proces transpiracji i pełnią f. obronną: parzące (pokrzywa), czepne (chmiel), kutnerowate dziewanny, kolce (róża)-f. obronna FUNKCJE EPIBLEMY: ochrona wewnętrznych tkanek korzenia wchłanianie wody i soli min. z gleby wymiana gazowa ściany kom. Korka zawiera związek tłuszczowy: suberynę. Dyfuzja gazów i pary wodnej odbywa się przez przetchlniki FUNKCJE: ochronna: przed utratą wody, uszkodzeniami mechanicznymi i temperaturą L. TKANKI MIĘKISZOWE miękisz asymilacyjny: występuje w liściach i obwodowych części • miękisz zasadniczy: wypełnia przestrzenie Łodyg; zawiera wiele chloroplastów. W zależności między innymi tkankami. Występuje w młodych Łodygach i korzeniach, owocniach owoców mięsistych oraz płatkach kwiatów od kształtu kom. i wielkości przestworów między komórkami wyróżnia się m.in. miękisz palisadowy, gąbczasty, wieloramienny miękisz spichrzowy: występuje w organach spichrzowych - bulwach, kłączach, korzeniach, owocach, nasionach: zawiera leukoplasty. Jest magazynem subst. Zapasowych np. skrobii miękisz wodny/wodonośny ->magazyn wody u sukulentów FUNKCJE: uczestniczą w fotosyntezie, gromadzą mat. zapasowe i wodę • miękisz powietrzny: wyst. w organach roślin bagiennych i wodnych. W jego dużych przestworach między komórkami gromadzi się powietrze. • miękisz wydzielniczy: w jego kom. zachodzą procesy wydzielenia olejków eterycznych, soku mlecznego etc. LTKANKI WZMACNIAJĄCE > nadają sztywność i elastyczność, chronią przed uszkodzeniami mechanicznymi, utrzymują roślinę w pozycji pionowej silnie wydłużone, wrzecionowate kom. tych tkanek występują w pędach obwodowo, a w korzeniach- centralnie KOLENCHYMA/ZWARCICA występują w pędach młodych rosnących roślin dwuliściennych. Ma żywe komórki i zawierają one chloroplasty. Ma nierównomiernie zgrubiałe, celulozowo- pektynowe ściany kom. o wysokim (75%) stopniu uwodnienia, co pozwala na przesuwanie się włókien celulozowych względem siebie, co daje odporność na rozerwanie. Te tkanki niekiedy odzyskują właściwości t. twórczej. kolenchyma kątowa LTKANKI PRZEWODZĄCE przewodzą wodę, sole mineralne i asymilaty powstają z pramiazgi → drewno i tyko pierwotne z miazgi → tyko wtórne DREWNO (KSYLEM)- zbudowane z cewek, naczyń, miękiszu drzewnego i włókien drzewnych - żywe są tylko kom. miękiszowe. Ściany kom. Wysycone ligniną kolenchyma płatowa → przewodzą wodę i sole min. od korzeni do wierzchołka rośliny, ten proces nie wymaga nakładu energii CEWKI to wydłużone kom. zachodzące klinowało na siebie. Mają zdrewniałe ściany z lejkowatymi jamkami przez które z cewki do cewki przepływa roztwór wodny A D E Rys. 4.16. Elementy drewna. A-cewka, B-komórka przejściowa między cewką a włóknem, C-włó- kno drzewne, D-F- różne typy członów naczyń SKLERENCHYMA/TWARDZICA Zbudowana jest z martwych kom. bez protoplastów, których ściany są zdrewniałe, wysycone ligniną. Daje to odporność na rozciąganie, zginanie, skręcanie i ściskanie. Występuje w postaci włókien sklerenchymatycznych, lub kom. kamiennych/ sklereidów o nieregularnych kształtach. WŁÓKNA-drzewne i tykowe SKLEREIDY-Łupiny nasienne i zdrewniate owocnie twardzica (sklerenchyma) przekrój poprzeczny przekrój podłużny kom. przewodzące drewna są martwe, dlugie, zaopatrzone w jamki z błonami zamykającymi i często są pozbawione ścian poprzecznych komórki kamienne (sklereidy) NACZYNIA są zbudowane z wielu nadlegle ułożonych kom. - członów naczyń, w których zanikły ściany poprzeczne. ściany kom. są zdrewniałe i zgrubiate. zależnie od rodzaju zgrubień wyróżnia się naczynia: pierścieniowe, spiralne, siatkowate, jamkowate petnią też f. wzmacniającą 0 0 0 0 0 0 0 mmm. LIGNANCOVULY B Rys. 4.17. Wykształcenie ściany wtórnej naczyń B-spiralne, C-siatkowate, D. jamkowane C D rodzaje zgrubień. A - zgrubienia pierścieniowate, MIĘKISZ DRZEWNY- jest rozmieszczony w postaci pasm. Pełni funkcję tkanki spichrzowej i zapewnia łączność z innymi żywymi komórkami w roślinie ŁYKO (FLOEM)- jest zbudowane z rurek sitowych, komórek towarzyszących, miękiszu tykowego i włókien łykowych. Komórki łyka, z wyjątkiem włókien są żywe RURKI SITOWE-powstają z nadlegle ułożonych żywych komórek, tzw. Członów rurek sitowych. Ściany poprzeczne tych komórek mają pory i nazywane są płytkami sitowymi. Przez pory przechodzą z jednej komórki do drugiej pasma cytoplazmy, którymi transportowane są asymilaty z liści, a także inne substancje wytwarzane w różnych częściach rośliny. TRANSPORT TEN WYMAGA ATP tyko drewno kolateralna zamknięta - kambium kolateralna otwarta koncentryczna -hadrocentryczna Elementy drewna i tyka występują obok siebie tworząc wiązki przewodzące. W korzeniu łyko i drewno występują naprzemiennie, tworząc wiązki łyka i wiązki drewna. tyko zawsze jest położone zewnętrznie, a drewno- wewnętrznie bikolateralna O koncentryczna -leptocentryczna rurka sitowa komórka towarzysząca miękisz tykowy włókna tykowe WŁÓKNA ŁYKOWE- martwe komórki, dłuższe od włókien drzewnych. Stanowią składnik wzmacniający łyko KOMÓRKI TOWARZYSZĄCE- występują we floemie, współuczestniczą w przewodzeniu asymilatów Zbiorniki wydzielin w rodzaju olejków eterycznych występują w przestworach kom. Kopru, pietruszki i selera. Wydłużone kanały z olejkami wyst. U dziurawca. WŁÓKNA DRZEWNE- występują pojedynczo lub grupami. Pełnią funkcję tkanki wzmacniającej A LTKANKI WYDZIELNICZE Wewnętrznymi strukturami wydzielniczymi są komórki gromadzące śluzy (np. Kom. Łupiny nasiennej Inu), garbniki (rurki garbnikowe bzu czarnego), szczawiany wapnia (miękisz szparaga), sok mleczny (rurki mleczne maku, mniszka lekarskiego i sałaty) włókna tykowe komórka towarzysząca -rurki sitowe Rys. 4.22. Lyko. A- przekrój podłużny, B- przekrój poprzeczny miękisz tykowy WIĄZKA OBOKLEŻNA (KOLATERALNA) ZAMKNIĘTA- wiązka ta składa się tylko z łyka i drewna i nie zachodzi w niej przyrost wtórny. Występuje u roślin jednoliściennych WIĄZKA OBOKLEŻNA OTWARTA- między łykiem a drewnem występuje pasmo kambium. Wówczas zachodzi przyrost wtórny tkanki przewodzącej. występuje u większości roślin dwuliściennych Produkty wydzielnicze mogą być usuwane na zewnątrz rośliny lub do przestworów międzykomórkowych. Mamy wówczas do czynienia ze strukturami wydzielniczymi zewnętrznymi- gruczołami. W epidermie występują włoski gruczołowe (np. U pelargonii i mięty), a u kwiatów miodniki. Szparki wodne- hydatody występują u nasturcji i poziomki Źródła; „Biologia na czasie" klasa 2 zakres rozszerzony wyd Nowa Era Biologhelp.pl Arkusze maturalne 2 biologii https://biologiaogul.blogspot.com/2014/10/ tkanka-przewodzaca-u-roslin.html https://sciaga.pl/slowniki-tematyczne/ 1598/tkanka-wzmacniajaca/ https://images.app.goo.gl/ 098sCfoBrqoWVHLr7