Białka

Alternatywny zapis:

tylko grupa aminowa jest zjonizowana), aniony (tylko grupa karboksylowa jest zjonizowana), • ze względu na charakter podstawników aminokwasy dzielimy na: - kwasowe, zasadowe, - obojętne, ● wszystkie białka są₂ zbudowane 2 20 rodzajów aminokwasów, aminokwasy łączą się za pomocą wiązań peptydowych tworzących się pomiędzy węglem grupy karboksylowej, a azotem grupy aminowej : ● H 2 • grupy funkcyjne nadają aminokwasom charakter kwasowo (COOH) - zasadowy (NH₂), • w zależności od długości tańcucha aminokwasow wyróżniamy: oligopeptydy, polipeptydy, makropeptydy, • ciąg syntezy białka: aminokwas dipeptyd →tripeptyd → Oligopeptyd → polipeptyd → BIAŁKO WŁASCIWOSCI BIAŁEK większość biaTek rozpuszcza się w wodzie tworząc koloid (ZOL), pod wpływem soli metali lekkich np. NaCl zachodzi koagulacja (wysalanie) białka (ZOL→ ZEL), jest to proces odwracalny, ZOL wiązanie peptydowe. • pod wpływem : mocnych kwasów i zasad, soli metali ciężkich, temperatury > 40°C czy alkoholi zachodzi denaturacja białka, jest to proces nieodwracalny, NaCl koagulacja H₂0 peptyzacja ŻEL ● podział ze 4 WŁÓKNISTE (fibrylarne): nierozpuszczalne w wodzie, głównie funkcja budulcowa (np. Keratyna, kolagen). KULISTE (globularne): ● RODZAJE BIAŁEK · względu na strukturę przestrzenną. globus • rozpuszczalne w wodzie i wodnych roztworach kwasów, zasad i soli, • m.in. funkcja katalityczna, transportowa, zapasowa, • (np. albuminy, histony, globuling). • podział ze względu na PROSTE: • zbudowane tylko z aminokwasów (np. histony, keratyna, albuminy), ↳ ZŁOŻONE: • zbudowane z aminokwasów oraz składnika niebiatkowego (np. hemoglobina, kolagen),. • rodzaje białek złożonych: rodzaje część pryktady biaTek biaTek niebiaTkowa i ich funkcje glikoproteiny cukier interferon- działanie preciwwirusowe fosfoproteing lipoproteiny tłuszcze obecność lub brak grup dodatkowych: reszta Kazeina zdolność fosforanowa wiązania jonów Ca²+ metaloproteing metalu atomy hemoproteiny barwniki nukleoproteing kwas nukleinowy COL i HDL- transport cholesterolu we krwi fervytyna- magazyn żelaza w wątrobie hemoglobina-transport O₂ i CO₂ we krwi białka rybosomów - synteza biaTek STRUKTURA BIAŁEK T struktura pierwszorzędowa : ● sekwencja aminokwasów, • wiązania peptydowe, || struktura drugorzędowa: a • B-kartka / ß- harmonijka, • wiązania peptydowe i wodorowe, • ||| struktura treciorzędowa: ه شی IV struktura czwartorzędowa... Z ele • wiązania peptydowe, kowalencyjne. I wodorowe, mostki disiarczkowe, sily van der Waalsa, oddziaływania elektrostatyczne i hydrofobowe, X²+ • L-helisa, • wiązania peptydowe i wodorowe, 226 Lo • wiązania peptydowe, wodorowe, kowalencyjne, jonowe, mostki disiarczkowe, sity van der Waalsa, oddziaływania hydrofobowe i elektrostatyczne, prykłady biaTek o strukturze czwartorzędowej: - u roślin. chlorofil (jon: Mg2+), u zwierząt: hemoglobina (jon: Fe²t).