Alternatywny zapis:

: ↳ metali aktywnych (litowce i niektóre berylowce) z wodą 2 Na + 2H₂O →→ 2NaOH + H₂1 ↳tlenków metali aktywnych z wodą CaO + H₂O Ca(OH)₂ Wodorotlenki praktycznie nierozpuszczalne w wodzie można otrzymać w reakcji : L> wymiany soli metalu (dobrzerozpuszczalnej) z zasadą sól + zasada →sól₂ + wodorotlenek CuCl2+2NaOH → Cu(OH)₂+ + 2 Naci را "Wodorotlenki które rozpuszczają się w wodzie oraz ulegają całko- witej dysocjacji elektrolitycznej, są nazywane wodorotlenkami zasa- dowymi wodne roztwory to zasady. Nie każdy wodorotlenek jest zasadą. ↳ Do zasad są zaliczane wszystkie wodorotlenki metali z gr. 1 i 2- oprócz Be (OH) ₂ i Mg (OH) ₂ "Zasady należą do mocnych elektrolitów : NaOH ₂0 Nat Wodorotlenki a zasady + OH- H₂O Ba(OH)₂ > Ba²+ + 2OH- zwiększa się moc zasady Moc zasad ">Mocne zasady - zasady, które ulegają całkowitej dysocjacji elektrolity- cznej. ↳ O mocy zasad decyduje różnica elektroujemności tlenu i metalu tworzących wodorotlenek. Jm różnica jest większa tym słabsze jest wiązanie chemiczne występujące między anionem OH a kationem metalu Osłabienie wiązania sprzyja dysocjacji elektrolitycznej ( rozpadowi na jony) "Moc zasad zwiększa się w grupach wraz ze zwiększeniem się liczby atomowej metalu. Zmiejsza się natomiast w okresach zwiększa się moc zasady Roztwór nasycony - roztwór, w którym w danej temperaturze nie można już rozpuścić więcej danej substancji Rozpuszczalność wodorotlenków w wodzie tabela rozpuszczalności kationy amony NH4+ он- Na OH Na+ KOH к R RR + R - Substancja dobrze rozpuszczalna wodzie Przykłady mocnych zasad NaOH кон Elektrolit-substancja, która po rozpuszczeniu w wodzie lub stop- leniu przewodzi prąd elektryczny Przykłady słabych zasad Cu(OH)₂ Fe(OH)3 Wszystkie wodorotlenki reagują z kwasami ↳ Reakcja wodorotlenku z kwasem jest nazywana reakcją zobojętniania lub neutralizacją ↳ Podczas obojętniania kationy H+ (lub H₂O* w roztworze wodnym) kwasu łączą się z anionami OH- wodorotlenku, w efekcie powstaje woda HCI+ NaOH →→ NaCl + H₂O H+ + OH-→ H₂O H₂SO4 + Mg(OH)₂ Wodorotlenki reagują także ↳ tlenkami kwasowymi Ca (OH)₂ + N₂05 -> Ca(NO3)₂ + H₂O Właściwości chemiczne wodorotlenków H+ + OH →→ H₂O ↳sole metali ciężkich 2 NaOH + Pb(NO3)₂ → 2NaNO3 + Pb (0H₂₂ ↓ ↳ niektóre metale 2AI + 2NaOH + 6H₂O → 2 Na [Al(OH)₂] + 3H₂↑ ↳> Niektóre mogą ulec rozkłodowi termicznemu Cu(OH)₂ roztwór NaOH roztwór Al2(SO4)3 CuO + wodorotlenki zasadowe ↳> reagują z kwasami ↳ nereagują z zasadą ↳ najczęściej z gr. 1. i 2. ↳ Cr (OH) ₂ Mn (OH) ₂ ↳2 Na OH + H₂SO4 → Na₂SO4 + 2H₂O - MgSO₂ + 2H₂O + H₂01 roztwór HCI zawiesina Al(OH)3 roztwór Nаoμ reakcja zobojętniania- neutralizacja kwas+ wodorotlenek → sól + woda Fe (OH) ₂ Fe (OM) 3 ↳ Al(OH)3 + 3HCI → AICI 3 +3H ₂0 Działanie kwasu I zasady na wodorotlenek glinu Do probówki 1. z niewielką ilością roztworu siarczanu (VI) glinu wkraplaj roztwór wodorotlenku sodu aż do poja- wienia się osadu. Osad rozdziel do probówek 2.13. Następnie do probówki 2. wkaplaj kwas chlorowodorowy a do 3. roztwór wodorotlenku sodu. zasada + Hienek kwasowy → Sól + woda Al(OH)3 + NaOH → Na [Al(OH)₂] zasada + sól í → Sól II + wodorotlenek wodorotlenki amfoteryczne ↳ nie reagują z wodą ↳> reagują z mocnymi kwasami i mocnymi zasadami L7 Al(OH)3 Cu(OH)₂ Zn (OH) 2 Cr (OH)3 metal + zasada → sól + wodór Obs: w probówce 1. strącił się biały osad. zarówno pododaniu kwasu (probówka 2.) jak i zasady (probówka 3.) Osad znika powstaje bezbarwny roztwór. Wniosek: Produktem reakcji chemicznej zasady sodowej z siarczanem (vi) glinu jest praktycznie nierozpuszczalny w wodzie wodorotlenek glinu. Po dodaniu do niego mocnego kwasu lub mocnej zasady powstają sole rozpuszcz- alne w wodzie. Oznacza to, że wodorotlenek glinu przereagował zarówno z kwasem, jak i z zasadą. Wodorotlenek glinu ma charakter amfotery czny. W reakcji chemicznej z kwasem chlorowodorowym powstał chlorek glinu, w którym glin tworzy kation Al³+ Natomiast w reakcji chemicznej z zasadą sodową powstał tetrahydroksoglinian sodu, w którym glin wcho- dzi w skład anionu [Al(OH), ]] probówka 1. A1³+ + 3OH- → Al(OH)3 probówka 2. Al(OH)3 + 3HCI -> AICI 3 + 3H₂O Al(OH)3 + 3H* + 3 C₁¯ —> A1³+ + 3C1¯ + 3H₂0 probówka 3. Al(OH)3 + NaOH → Na [Al(OH)4] Al(OH)3 +Na+ + OH-> Na+ + [Al(OH)4]] "Wodny roztwór amoniaku NH 3 0 stężeniu 10-25% to tzw. woda amoniakalna. Hykazuje ona odczyn zasadowy Podczas rozpuszczania amoniaku w wodzie zachodz następująca reakcja chemiczna: L> NH3 + H₂O fenoloftaleina Woda amoniakalna jako przykład zasady wodę amoniakalną przedstawia się za pomocą wzorów: NHy+ + OH- lub NH3(aq). Jest to przykład stabej zasady, która nie zawiera kationu metalu. Podczas oziębienia wody amoniakalnej tworzą się hydraty, np.: NH3 H₂O NH₂+ + OH- błękit bromofenolowy błękit tymolowy Fot. 38. Barwy różnych wskaźników kwasowo-zasadowych w roztworach o odczynie zasadowym. W wodzie jest higroskopijny 11 czerwień kongo Wodorotlenek potasu kOH ↳ potaż żrący, potaż kaustyczny ↳> Substancja o barwie białej L> dobrze rozpuszcza się Przegląd wodorotlenków Wodorotlenki - substancje state o budowie jonowej. ↳ Jch sieć krystaliczna zawiera kationy metalu i aniony OM- czerwień metylowa wodę amoniakalną stosuje się jako ciekły nawóz sztuczny, który wprowadza się do gleby poprzez specjalne urządzenia nawadniające. Jest ona również wykorzystywana w produkcji gumy oraz barwników, a także w garbarstwie ↳ Hodorek sodu NaOH soda żrąca, soda kaustyczna substancja o barwie białej, najczęściej w postaci granulek ↳aobrze rozpuszcza się w wodzie ↳jest silnie higroskopijny wodorotlenek glinu Al(OH)3 "osad o barwie białej praktycznie nie rozpuszcza się w wodzie A wodorotlenek amfoteryczny Wodorotlenek miedzi (11) Cu(OH)₂ ↳> Osaa o barwie błękitnej ↳ praktycznie nie rozpuszcza się w wodzie A wodorotlenek amfoteryczny Wodorotlenek wapnia Ca(OH) ₂ 27 wapno gaszone ↳substancja o barwie białej trudno rozpuszcza się w wodzie ↳nasycony wodny roztwór Ca(OH)₂ to woda wapienna Stosowana do wykrywania obecności CO₂ L> można otrzymać w wyniku gaszenia wapna palonego Cao + H₂O Ca(OH)₂ Zastosowania Środki czystości Mg(OH)₂ i Al(OH)₂ wykorzystuje się w produkcji pasty do zębów. Z kolei myata, kosmetyki myjące oraz środki piorące wytważa się z użyciem m.in. NaOH i KOM ↳> Medycyna Fe(OH)3 - składnikiem leków na niedokrwinność, a Mg(OH)₂ i Al(OH)3 - środki na nadkwaśność załądka. Cu(OH)₂ do wykrywania glukozy (próba Trommera) oraz wiązania peptydowego w białkach (reakcja biuretowa) 47 Budownictwo i rolnictwo Mieszanina Ca(OH)₂, plasku i wody jest nazywana zaprawą wapienną. W wyniku reakcji Ca(OH)₂ z CO₂ (powietrze) zaprawa twardnieje. Ca(OH)₂ - silne właściwości bakteriobójcze - stosuje się do bielenia pni drzew owocowych Przyswajany przez rośliny wodny roztwór amoniaku NH3 służy jako nawóz