Przedmioty

Przedmioty

Więcej

Wpływ zlodowaceń na środowisko nizin i pojezierzy - Geografia 24

Zobacz

Wpływ zlodowaceń na środowisko nizin i pojezierzy - Geografia 24

Pas nizin w Polsce charakteryzuje się zróżnicowanym krajobrazem ukształtowanym przez zlodowacenia. Obejmuje on wysoczyzny morenowe, wały moren czołowych, równiny sandrowe oraz pradoliny. Rzeźba terenu została ukształtowana głównie podczas zlodowaceń południowopolskich i środkowopolskich, a następnie zmodyfikowana w okresie zlodowacenia północnopolskiego. Obszar ten cechuje się występowaniem różnorodnych gleb, bogatych złóż surowców mineralnych oraz specyficznym klimatem z niskimi opadami.

• Pas nizin obejmuje m.in. Nizinę Śląską, Nizinę Mazowiecką i Nizinę Południowowielkopolską
• Charakterystyczne formy terenu to wysoczyzny morenowe, wały moren czołowych, równiny sandrowe i pradoliny
• Występują tu bogate złoża surowców, w tym węgla brunatnego, gazu ziemnego i soli kamiennej
• Klimat cechuje się niskimi opadami, zwłaszcza na Nizinie Mazowieckiej (500-600 mm rocznie)
• Dominuje krajobraz rolniczy, z zachowanymi większymi kompleksami leśnymi

19.11.2022

3935

Hamburg
Brema
Hanno
Nizina
Południowo-Wielkopolska
Magdeburg
Harz
Kassel
Pradoliny:
1 podkarpacka
2 wroclawsko-magdeburska
3 Pilicy-Wieprza-

Zobacz

Wpływ zlodowaceń na środowisko nizin

Wpływ zlodowaceń na środowisko pojezierzy i nizin w Polsce był ogromny i ukształtował obecny krajobraz tych obszarów. Lądolód skandynawski w Polsce pokrywał pas nizin podczas zlodowaceń południowopolskich i środkowopolskich, formując pierwotną rzeźbę terenu. Zasięgi zlodowaceń w Polsce były różne dla poszczególnych epok lodowcowych.

Highlight: Podczas zlodowaceń północnopolskich rzeźba nizin została mocno przekształcona wskutek denudacji, w warunkach klimatu peryglacjalnego. Z tego powodu krajobraz nizin jest nazywany staroglacjalnym.

Charakterystyczne formy terenu ukształtowane przez zlodowacenia na obszarze nizin to:

  1. Wysoczyzny morenowe zbudowane z glin lodowcowych
  2. Piaszczysto-gliniaste wały moren czołowych
  3. Piaszczysto-żwirowe równiny akumulacyjne (sandry)
  4. Pradoliny ukształtowane przez wody z topniejącego lądolodu
  5. Szerokie doliny rzeczne o łagodnych zboczach

Vocabulary: Denudacja - proces niszczenia i wyrównywania powierzchni Ziemi przez czynniki zewnętrzne, takie jak woda, wiatr czy lód.

Zlodowacenia wpłynęły również na rodzaje gleb występujących na nizinach. Dominują tu:

  • Gleby płowe - powstałe z glin równin staroglacjalnych
  • Czarne ziemie - utworzone z najsilniej uwodnionych glin
  • Czarnoziemy - lokalnie występujące na obszarach lessowych
  • Gleby torfowe - powstałe na dnie pradolin i dolin rzecznych, gdzie płytko zalegają wody gruntowe

Example: Przykładem pradoliny ukształtowanej przez wody z topniejącego lądolodu jest pradolina warszawsko-berlińska.

Wody powierzchniowe na obszarze nizin również noszą ślady działalności lodowców. Przez obszar nizin przepływają prawie wszystkie większe polskie rzeki. Na wielu z nich wybudowano zapory oraz sztuczne zbiorniki, np. Jezioro Turawskie. Większość naturalnych jezior zanikła na skutek procesów denudacyjnych oraz wypełniania się niecek osadami jeziornymi i ich zarastania roślinnością torfotwórczą, co jest kolejną cechą krajobrazu staroglacjalnego.

Definition: Pradolina - szeroka dolina rzeczna utworzona przez wody płynące wzdłuż czoła lądolodu podczas zlodowacenia.

Klimat pasa nizin charakteryzuje się znacznym zróżnicowaniem, ale generalnie roczne sumy opadów należą do najniższych w kraju. Na Nizinie Śląskiej jest to 600-700 mm/rok, na Nizinie Mazowieckiej 500-600 mm/rok, a na Nizinie Południowopodlaskiej ok. 550 mm/rok.

Zlodowacenia miały również wpływ na budowę geologiczną nizin, co przyczyniło się do występowania bogatych złóż surowców mineralnych. Wśród nich można wymienić:

  • Węgiel brunatny (z osadów paleogenu i neogenu)
  • Węgiel kamienny (karbon)
  • Łupki miedzionośne (perm)
  • Gaz ziemny
  • Sól kamienna i sól potasowo-wapienna (perm)
  • Wapienie i margle

Quote: "Eksploatacja węgla brunatnego metodą odkrywkową doprowadziła do powstania wielu form antropogenicznych, m.in. zwałowisk czy odkrywek."

Podsumowując, wpływ zlodowaceń na środowisko nizin geografia 24 jest widoczny w wielu aspektach - od ukształtowania terenu, przez rodzaje gleb, aż po występowanie surowców mineralnych. Zrozumienie tych procesów jest kluczowe dla pełnego obrazu geografii Polski.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

13 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.

Wpływ zlodowaceń na środowisko nizin i pojezierzy - Geografia 24

Pas nizin w Polsce charakteryzuje się zróżnicowanym krajobrazem ukształtowanym przez zlodowacenia. Obejmuje on wysoczyzny morenowe, wały moren czołowych, równiny sandrowe oraz pradoliny. Rzeźba terenu została ukształtowana głównie podczas zlodowaceń południowopolskich i środkowopolskich, a następnie zmodyfikowana w okresie zlodowacenia północnopolskiego. Obszar ten cechuje się występowaniem różnorodnych gleb, bogatych złóż surowców mineralnych oraz specyficznym klimatem z niskimi opadami.

• Pas nizin obejmuje m.in. Nizinę Śląską, Nizinę Mazowiecką i Nizinę Południowowielkopolską
• Charakterystyczne formy terenu to wysoczyzny morenowe, wały moren czołowych, równiny sandrowe i pradoliny
• Występują tu bogate złoża surowców, w tym węgla brunatnego, gazu ziemnego i soli kamiennej
• Klimat cechuje się niskimi opadami, zwłaszcza na Nizinie Mazowieckiej (500-600 mm rocznie)
• Dominuje krajobraz rolniczy, z zachowanymi większymi kompleksami leśnymi

19.11.2022

3935

 

3

 

Geografia

173

Hamburg
Brema
Hanno
Nizina
Południowo-Wielkopolska
Magdeburg
Harz
Kassel
Pradoliny:
1 podkarpacka
2 wroclawsko-magdeburska
3 Pilicy-Wieprza-

Zarejestruj się, aby zobaczyć notatkę. To nic nie kosztuje!

Dostęp do wszystkich materiałów

Popraw swoje oceny

Dołącz do milionów studentów

Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.

Wpływ zlodowaceń na środowisko nizin

Wpływ zlodowaceń na środowisko pojezierzy i nizin w Polsce był ogromny i ukształtował obecny krajobraz tych obszarów. Lądolód skandynawski w Polsce pokrywał pas nizin podczas zlodowaceń południowopolskich i środkowopolskich, formując pierwotną rzeźbę terenu. Zasięgi zlodowaceń w Polsce były różne dla poszczególnych epok lodowcowych.

Highlight: Podczas zlodowaceń północnopolskich rzeźba nizin została mocno przekształcona wskutek denudacji, w warunkach klimatu peryglacjalnego. Z tego powodu krajobraz nizin jest nazywany staroglacjalnym.

Charakterystyczne formy terenu ukształtowane przez zlodowacenia na obszarze nizin to:

  1. Wysoczyzny morenowe zbudowane z glin lodowcowych
  2. Piaszczysto-gliniaste wały moren czołowych
  3. Piaszczysto-żwirowe równiny akumulacyjne (sandry)
  4. Pradoliny ukształtowane przez wody z topniejącego lądolodu
  5. Szerokie doliny rzeczne o łagodnych zboczach

Vocabulary: Denudacja - proces niszczenia i wyrównywania powierzchni Ziemi przez czynniki zewnętrzne, takie jak woda, wiatr czy lód.

Zlodowacenia wpłynęły również na rodzaje gleb występujących na nizinach. Dominują tu:

  • Gleby płowe - powstałe z glin równin staroglacjalnych
  • Czarne ziemie - utworzone z najsilniej uwodnionych glin
  • Czarnoziemy - lokalnie występujące na obszarach lessowych
  • Gleby torfowe - powstałe na dnie pradolin i dolin rzecznych, gdzie płytko zalegają wody gruntowe

Example: Przykładem pradoliny ukształtowanej przez wody z topniejącego lądolodu jest pradolina warszawsko-berlińska.

Wody powierzchniowe na obszarze nizin również noszą ślady działalności lodowców. Przez obszar nizin przepływają prawie wszystkie większe polskie rzeki. Na wielu z nich wybudowano zapory oraz sztuczne zbiorniki, np. Jezioro Turawskie. Większość naturalnych jezior zanikła na skutek procesów denudacyjnych oraz wypełniania się niecek osadami jeziornymi i ich zarastania roślinnością torfotwórczą, co jest kolejną cechą krajobrazu staroglacjalnego.

Definition: Pradolina - szeroka dolina rzeczna utworzona przez wody płynące wzdłuż czoła lądolodu podczas zlodowacenia.

Klimat pasa nizin charakteryzuje się znacznym zróżnicowaniem, ale generalnie roczne sumy opadów należą do najniższych w kraju. Na Nizinie Śląskiej jest to 600-700 mm/rok, na Nizinie Mazowieckiej 500-600 mm/rok, a na Nizinie Południowopodlaskiej ok. 550 mm/rok.

Zlodowacenia miały również wpływ na budowę geologiczną nizin, co przyczyniło się do występowania bogatych złóż surowców mineralnych. Wśród nich można wymienić:

  • Węgiel brunatny (z osadów paleogenu i neogenu)
  • Węgiel kamienny (karbon)
  • Łupki miedzionośne (perm)
  • Gaz ziemny
  • Sól kamienna i sól potasowo-wapienna (perm)
  • Wapienie i margle

Quote: "Eksploatacja węgla brunatnego metodą odkrywkową doprowadziła do powstania wielu form antropogenicznych, m.in. zwałowisk czy odkrywek."

Podsumowując, wpływ zlodowaceń na środowisko nizin geografia 24 jest widoczny w wielu aspektach - od ukształtowania terenu, przez rodzaje gleb, aż po występowanie surowców mineralnych. Zrozumienie tych procesów jest kluczowe dla pełnego obrazu geografii Polski.

Nie ma nic odpowiedniego? Sprawdź inne przedmioty.

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

Knowunity zostało wyróżnione przez Apple i widnieje się na szczycie listy w sklepie z aplikacjami w kategorii edukacja w takich krajach jak Polska, Niemcy, Włochy, Francje, Szwajcaria i Wielka Brytania. Dołącz do Knowunity już dziś i pomóż milionom uczniów na całym świecie.

Ranked #1 Education App

Pobierz z

Google Play

Pobierz z

App Store

Knowunity jest aplikacją edukacyjną #1 w pięciu krajach europejskich

4.9+

Średnia ocena aplikacji

13 M

Uczniowie korzystają z Knowunity

#1

W rankingach aplikacji edukacyjnych w 12 krajach

950 K+

Uczniowie, którzy przesłali notatki

Nadal nie jesteś pewien? Zobacz, co mówią inni uczniowie...

Użytkownik iOS

Tak bardzo kocham tę aplikację [...] Polecam Knowunity każdemu!!! Moje oceny poprawiły się dzięki tej aplikacji :D

Filip, użytkownik iOS

Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze zaprojektowana. Do tej pory zawsze znajdowałam wszystko, czego szukałam :D

Zuzia, użytkownik iOS

Uwielbiam tę aplikację ❤️ właściwie używam jej za każdym razem, gdy się uczę.