Alternatywny zapis:

Litwa, skąd pochodził Wallenrod (czyli Alf). Bohaterowie: • Konrad Wallenrod Tak naprawdę nazywa się Walter Alf, jest litwinem, który podporządkował całe swoje życie walce o wolność ojczyzny. To od tej postaci wzięło się pojęcie wallenrodyzmu", oznaczające specyficzną metodę walki z wrogiem: za pomocą spisku, podstępu, zdrady. W młodości porwany przez Krzyżaków i wychowany przez mistrza Winrycha. Udało mu się zbiec z Halbanem z niewoli przekazać rodakom ważne informacje na temat wroga (tak się zaczęła jego działalność przypominająca szpiegowanie). Ożenił się z Aldoną, córką Kiejstuta, jednak poświęcił tę wielką miłość na rzecz walki z Krzyżakami. Zabił prawdziwego Wallenroda, przybrał jego tożsamość, przeniknął w szeregi wrogów i ostatecznie stał się ich przywódcą. Celem tej operacji było takie dowodzenie siłami zbrojnymi, żeby Krzyżacy przegrali w konfrontacji z Litwinami. To bohater romantyczny: ponury, rozdarty wewnętrznie, skłócony ze światem, nieszczęśliwy. Dla dobra ojczyzny poświęcił miłość oraz honor. Gdy został zdemaskowany przez Krzyżaków, zakończył swój żywot, popełniając samobójstwo. • Halban Wajdelota; stary litewski pieśniarz, trwa przy boku Wallenroda od jego dzieciństwa: przypomina mu o litewskiej przeszłości i o zobowiązaniach wobec ojczyzny, pobudza w nim pragnienie zemsty. Uzmysławia mu, że powinien walczyć podstępem (tak właśnie walczą niewolnicy). Jest symbolem poezji, która utrwala pamięć narodową, wzmacnia postawy patriotyczne. • Aldona Córka księcia Kiejstuta, żona Konrada. który rozstał się z nim w imię walki o wolność ojczyzny. Nie potrafi poradzić sobie emocjonalnie po rozstaniu z ukochanym mężem. Rusza za ním, zamyka się w wieży położonej nieopodal zamku krzyżackiego i zaczyna wieść żywot pustelnicy. Chce być blisko niego, choć wie, że już nigdy nie będą razem. Odmawia, gdy ukochany proponuje jej wspólny powrót na Litwę, sugerując, że nie ma już dla nich przyszłości. Popełnia samobójstwo na wieść o jego śmierci. Książę Witołd ● Książę litewski podczas wewnętrznych sporów zostaje odsunięty od tronu przez Jagiełłę przybywa do Malborka, oczekując wsparcia w walce z Litwinami. Zostaje zdrajcą, ale pod wpływem pieśni wajdeloty przechodzi przemianę opuszcza Krzyżaków, pod drodze sięjąc zniszczenie. Książę Kiejstut Litewski książę, ojciec Aldony. Winrych Mistrz krzyżacki, traktował Konrada jak syna. ● Krzyżacy Bohater zbiorowy; znienawidzony wróg Konrada Wallenroda (wśród których wychowywał się jednak). Mickiewicz nazywa ich też Teutonami. Litwini Bohater zbiorowy: rodacy Konrada. ● Wallenrodyzm nieetyczne środki. · pojęcia oznaczające metodę walki z wrogiem za pomocą podstępu i zdrady; wzniosły cel uświęca tu