"Konrad Wallenrod" Adam Mickiewicz

Alternatywny zapis:

nim, zamknęła się w wieży pod Malborkiem i żyła jako pustelnik. Po kilku latach na wielkiego mistrza wybrano Konrada Wallenroda. Wykonuje rozkazy żelazną ręką. Jak najbardziej opóźniał moment, w którym poprowadzi rycerzy zakonu na śmierć i utraci rycerstwo. W końcu Konrad zmuszony jest wyruszyć na wojnę z Litwą pod naciskiem Halbana jako wajdelot niemieckiego zamku. Wprowadza mnichów w pułapki, przedłuża walkę tak, że na polu bitwy czeka ich sroga zima. Większość rycerzy ginie. Zrujnowana Litwa zostaje ocalona. Niestety Konrad Wallenrod również jest po przegranej stronie tej bitwy. Popełnia samobójstwo, a następnie Pustelnik Aldona. Plan wydarzeń → Wstęp 1.Dyskusja na temat sytuacji politycznej na Litwie, która jest zagrożona ekspansją krzyżaków. → I. Obiór 1. Wybór Wielkiego Mistrza Zakonu; ważnym kandydatem jest tajemniczy Konrad Wallenrod, którego nieodłącznym przyjacielem i powiernikiem jest mnich Halban. →→II. Obiór 1. Halban i Arcykomtur opuszczają zamek, aby rozważyć wybór wielkiego mistrza. Słyszą głos pustelnika z wieży pod zamkiem, wymienia imię Konrada 8 DF III. Obiór 1. Konrad staje się wielkim mistrzem, wprowadza surowość w życie zakonne 2. Często odwiedza mieszankę wieży, z którym prowadzi tajemnicze dialogi ( wydaję się, że znają bardzo dobrze i dzielą się swoimi głębokimi uczuciami). IV. Uczta 1. Na zamku krzyżackim odbywa się biesiada, gdzie pojawia się „stary wieszcz" - tajemniczy litewski waidelot, śpiewa pieśń i opowiada historię. 2. Konrad, wyraźnie poruszony historią wajdeloty, śpiewa balladę Alpuchara, historię bohaterskiego Araba Almanzora, który zaraził się dżumą i zachorował w obozie hiszpańskim; Najwyraźniej bratając się z nimi, wprowadził wśród swoich wrogów zarazki śmiertelnej choroby; 3. Następuje ogólne zaskoczenie, zgromadzeni rycerze są zaskoczeni zachowaniem wielkiego mistrza, krążą pogłoski, że Halban przebrany za wajdelota zaśpiewał Konradowi piosenkę, która tak go denerwuje. → V. Wojna 1. Konrad prowadzi Krzyżaków przeciwko Litwinom. Prowadzi wojnę tak, aby zakon poniósł miażdżącą klęskę. 2. Tajne stowarzyszenie dowiaduje się, że Konrad Wallenrod tak naprawdę nie jest nim, był niewolnikiem rycerza o tym imieniu, który zaginął podczas walk w Palestynie. Konrad zostaje skazany na śmierć. Okazuje się, że to Walter Alf, a kobieta w wieży to jego żona - Aldona. → VI. Pożegnanie ● 1. Wallenrod rozmawia z pustelnikiem, to ich ostatnie spotkanie. 2. Mistrz wieku pije truciznę. Halban żegna się z nim i idzie opowiedzieć Litwinom o ich bohaterze. 3. Konrad sygnalizuje Aldonie, że umiera (błysk lampy), z wieży pustelnika słychać westchnienie konającego. Wallenrodyzm • Postawa bohatera romantycznego, zaczerpnięta z poematu Mickiewicza "Konrad Wallenrod", charakteryzująca się tym, iż bohater oprócz tego, że posiada typowe dla romantyka cechy, działa jeszcze drogą podstępu i zdrady, ale dla wyższych wartości, dla dobra ogółu ojczyzny (nie dla celów osobistych) i to działanie tak zwane "fałszywej maski" staje się przyczyną jego konfliktu wewnętrznego i prowadzi do jego klęski. Wartości ideowe utworu • Ukazanie obowiązku wobec ojczyzny, której należy poświęcić wszystko (Konrad żywym przykładem płomiennej, bohaterskiej miłości ojczyzny). • Przekonanie, że istotną rolę w dziejach zagrożonego narodu może odgrywać nieprzeciętna jednostka, zdolna do najwyższych poświęceń dla ojczyzny. • Uznanie tragizmu narodu i jego przedstawicieli, usiłujących w trudnych warunkach walczyć o wolność ojczyzny. Uznanie nowego rodzaju walki, walki "lisie", drogą podstępu i zdrady, przyczyny do powstania nowego wzorca osobowego - patrioty-spiskowca, ale Mickiewicz nie taił, że zdrada demoralizuje i osłabia. • Apel do walki i zemsty wobec zaborców (po dwóch latach Warszawa stanęła w ogniu powstania). • Doniesienie Nowosilcowa w raporcie do księcia Konstantego po ukazaniu się poematu: - utwór dąży do rozpłomieniania gasącego patriotyzmu, - naucza Polaków "jak być teraz lisem, aby z czasem zmienić się w lwa". "Konrad Wallenrod" jako romantyczna powieść poetycka • Luźna, fragmentaryczna kompozycja utworu, pełna niedomówień i tajemnic (stworzona na wzorach Byrona), elementy fabuły luźno ze sobą powiązane lub wcale (np. Alpuhara). • Inwersja czasowa- zakłócenie chronologii wydarzeń, brak zachowania porządku chronologicznego. • Bohater tragiczny, tajemniczy, samotny, zbuntowany, skłócony ze światem, rozdarty wewnętrznie, wrażliwy, jego miłość, początkowo szczęśliwa, kończy się tragicznie; musiał poświęcić żonę i życie rodzinne dla sprawy ojczyzny. Nawiązanie do historii z okresu średniowiecza i uaktualizowanie wydarzeń z przeszłości. Synkretyzm - połączenie partii epickich z lirycznymi i dramatem. • Realizm, brak miejsca na fantastykę. ● Nastrój tajemniczości, grozy i niesamowitości oraz zagadkowość (pod osłoną nocy).