Grupy społeczne, obywatelstwo i naród - kluczowe pojęcia WOS
Strona ta zawiera szereg istotnych definicji i pojęć z zakresu wiedzy o społeczeństwie, koncentrując się na grupach społecznych, obywatelstwie i narodzie.
Rodzaje grup społecznych zostały podzielone na zarejestrowane i niezarejestrowane, małe i duże, formalne i nieformalne oraz pierwotne i wtórne. Podano również definicję grupy społecznej.
Definicja: Grupa społeczna to co najmniej 3 osoby, mające wspólny cel, podobne wartości i poczucie odrębności.
Omówiono pojęcie socjalizacji, rozróżniając socjalizację pierwotną (w dzieciństwie) i wtórną (w późniejszym życiu). Wprowadzono także termin resocjalizacji.
Definicja: Socjalizacja to przygotowanie do życia w społeczeństwie.
Wyjaśniono pojęcie ról społecznych jako przyjęcie przywilejów i obowiązków wynikających z zajmowanego stanowiska w społeczeństwie.
W kontekście obywatelstwa, zdefiniowano je jako więź prawną łączącą człowieka z państwem. Wprowadzono pojęcie apatrydy (bezpaństwowca).
Vocabulary: Apatryda to osoba pozbawiona ojczyzny.
Omówiono czynniki narodotwórcze, do których zaliczono: język, prawo, historię, terytorium, kulturę i obyczaje, wspólne pochodzenie, świadomość narodową i poczucie odrębności.
Przedstawiono różne postawy związane z narodowością:
- Nacjonalizm - skrajny patriotyzm, uwielbienie własnego narodu
- Szowinizm - przekonanie o wyjątkowości swojego narodu, skrajny nacjonalizm, wrogość do innych
- Ksenofobia - lęk przed obcymi ludźmi, którzy wyróżniają się na tle innych
- Rasizm - nienawiść do innych ras
- Kosmopolityzm - postawa, w której człowiek czuje się obywatelem świata
Zdefiniowano pojęcie narodu jako wspólnoty ludzi stworzonej na podstawie czynników narodotwórczych. Wyjaśniono także terminy patriotyzm i ojczyzna.
Definicja: Patriotyzm to umiłowanie ojczyzny.
Definicja: Ojczyzna to miejsce, z którym czujemy się związani emocjonalnie.
Omówiono zasady nabywania obywatelstwa: zasadę krwi, prawo ziemi i naturalizację. Wspomniano o migracjach, rozróżniając emigrację (opuszczenie) i imigrację (przybycie).
Na koniec wymieniono podstawowe prawa obywatela w Polsce, takie jak wolność słowa, prawo do nauki, ochrona praw dziecka, prawo do głosowania i prawo do życia.
Highlight: Kluczowe prawa obywatela w Polsce obejmują wolność słowa, prawo do nauki, ochronę praw dziecka, prawo do głosowania i prawo do życia.