Powiat i województwo
Struktura samorządu terytorialnego w Polsce obejmuje również poziom powiatowy i wojewódzki, co tworzy kompleksowy system zarządzania lokalnego i regionalnego.
Samorząd Powiatowy
Podział samorządu terytorialnego na poziomie powiatowym uwzględnia dwa rodzaje powiatów:
- Powiaty ziemskie - skupiają kilka lub kilkanaście gmin.
- Powiaty grodzkie (miasta na prawach powiatu) - obejmują jedno miasto liczące ponad 100 tysięcy mieszkańców.
Vocabulary: Powiat grodzki to miasto na prawach powiatu, które wykonuje zadania zarówno gminy, jak i powiatu.
Example: Przykładem powiatu grodzkiego jest Wrocław, który jako duże miasto pełni jednocześnie funkcje gminy i powiatu.
Władze powiatowe dzielą się na:
- Uchwałodawcze:
- W powiatach ziemskich - rada powiatu
- W powiatach grodzkich - rada miasta
- Wykonawcze:
- W powiatach ziemskich - zarząd powiatu ze starostą na czele
- W powiatach grodzkich - prezydent miasta
Highlight: W Polsce jest 314 powiatów ziemskich i 66 miast na prawach powiatu (powiatów grodzkich).
Zadania powiatu obejmują m.in. zarządzanie szkolnictwem ponadpodstawowym, szpitalami powiatowymi czy drogami powiatowymi.
Samorząd Wojewódzki
Na terenie województwa funkcjonują równolegle administracja samorządowa i rządowa. Struktura samorządu terytorialnego w Polsce na poziomie wojewódzkim obejmuje:
- Sejmik województwa - organ uchwałodawczy
- Zarząd województwa - organ wykonawczy z marszałkiem województwa na czele
Definition: Marszałek województwa to przewodniczący zarządu województwa, najwyższy rangą urzędnik w samorządzie wojewódzkim.
Quote: "Na terenie województwa funkcjonuje administracja samorządowa i rządowa."
Funkcję reprezentanta rządu w województwie pełni wojewoda, co stanowi element dualizmu administracji publicznej na tym szczeblu.
Zadania samorządu województwa koncentrują się na rozwoju regionalnym, w tym na planowaniu strategicznym, zarządzaniu funduszami europejskimi czy koordynacji polityki transportowej w regionie.
Highlight: Ustawa o samorządzie województwa określa szczegółowo kompetencje i zadania tego szczebla samorządu terytorialnego.
Struktura samorządu terytorialnego w Polsce schemat obejmuje zatem trzy poziomy: gminny, powiatowy i wojewódzki, tworząc kompleksowy system zarządzania sprawami publicznymi na różnych szczeblach administracyjnych.