Przedmioty
Język polski
Biologia
Chemia
Historia
Geografia
Aparat ruchu
Układ wydalniczy
Komórka
Bakterie i wirusy. organizmy beztkankowe
Genetyka klasyczna
Badania przyrodnicze
Ekologia
Organizm człowieka jako funkcjonalna całość
Metabolizm
Genetyka molekularna
Układ pokarmowy
Proste zwierzęta bezkręgowe
Genetyka
Rozmnażanie i rozwój człowieka
Chemiczne podstawy życia
Pokaż wszystkie tematy
Systematyka związków nieorganicznych
Węglowodory
Układ okresowy pierwiastków chemicznych
Świat substancji
Efekty energetyczne i szybkość reakcji chemicznych
Reakcje chemiczne w roztworach wodnych
Pochodne węglowodorów
Stechiometria
Gazy i ich mieszaniny
Budowa atomu a układ okresowy pierwiastków chemicznych
Kwasy
Sole
Wodorotlenki a zasady
Roztwory
Reakcje utleniania-redukcji. elektrochemia
Pokaż wszystkie tematy
Biologia
19 lis 2025
492
11 strony
n.jasinska11 @n.jasinska11_mfdfqeq
Czas poznać świat bakterii, wirusów i układu odpornościowego! Te tematy mogą wydawać się skomplikowane, ale w rzeczywistości to... Pokaż więcej
Bakterie to mikroorganizmy, które możemy podzielić na dwie główne grupy według barwienia metodą Grama - Gram-dodatnie (barwią się na fioletowo) i Gram-ujemne (barwią się na czerwono). Ta różnica w barwieniu wynika z odmiennej budowy ściany komórkowej, co wpływa na wrażliwość bakterii na różne leki.
Bakterie beztlenowe to te, które nie potrzebują tlenu do życia. Znajdziemy wśród nich ziarenkowce (jak Staphylococcus czy Streptococcus) oraz pałeczki (jak Bacillus czy Clostridium). Różnice w budowie ściany komórkowej między obiema grupami są kluczowe - bakterie Gram-dodatnie mają większą wrażliwość na detergenty, ale są oporne na działanie lizozymu.
WZW typu B (HBV) to poważna choroba wirusowa przenoszona przez krew i płyny ustrojowe. Wystarczy zaledwie 0,1 μl krwi, żeby się zarazić! Wirus łatwo szerzy się przez stosunki płciowe, zabiegi medyczne czy podczas robienia tatuaży.
Pamiętaj Diagnostyka HBV obejmuje wykrywanie antygenów w surowicy, przeciwciał oraz oznaczenie DNA wirusa metodą RT-PCR.
WZW typu C (HCV) często przebiega bezobjawowo, co czyni go szczególnie podstępnym. Większość zakażeń nie daje żadnych objawów na początku. Gdy już się pojawią, to głównie senność, długotrwałe zmęczenie, stany depresyjne i objawy przypominające grypę.
Diagnostyka HCV wykorzystuje test immunoenzymatyczny III generacji oraz RT-PCR do wykrywania materiału genetycznego wirusa. W późniejszym okresie może pojawić się żółtaczka z ciemno zabarwionym moczem i odbarwionym stolcem - ale tylko u około 30% chorych.
HIV przenosi się głównie drogą płciową, wertykalną (z matki na dziecko) oraz przez krew i produkty krwiopochodne. Za materiał zakażny uważa się krew, płyny ustrojowe z domieszką krwi, nasienie, wydzieliny pochwowe czy płyn mózgowo-rdzeniowy.
Ważne Leczenie HIV obejmuje leki antyretrowirusowe, modulujące odporność oraz terapię powikłań. Wszystkie testy wykonuje się dwukrotnie dla pewności wyniku.
Ospa wietrzna wywoływana przez wirus Varicella-zoster (VZV) przenosi się drogą kropelkową przez układ oddechowy. Choroba zazwyczaj przebiega łagodnie z niewysoka gorączką i charakterystyczną wysypką najsilniejszą na twarzy i tułowiu.
Półpasiec to reaktywacja tego samego wirusa, który wcześniej wywołał ospę wietrzną. Może wystąpić u wszystkich, którzy przebyli ospę. Charakteryzuje się bolesną wysypką pęcherzykową wzdłuż nerwów międzyżebrowych, zwykle po jednej stronie ciała.
Różyczka powoduje powiększenie węzłów chłonnych, szczególnie zaszyjnych. U dorosłych kobiet może wystąpić zapalenie stawów rąk i nadgarstków. Przechorowanie różyczki zapewnia trwałą odporność, ale wirus może być teratogenem - u ciężarnych możliwe jest obumarcie płodu lub urodzenie dziecka z wadami rozwojowymi.
Profilaktyka Wszystkie te choroby można skutecznie zapobiegać przez szczepienia!
Odra (Morbillivirus) przenosi się drogą kropelkową i ma charakterystyczny przebieg dwufazowy. W okresie prodromalnym (przed wysypką) pojawiają się plamki Koplika, nieżyt spojówek, kaszel i gorączka. W okresie ostrym wystepuje grudkowo-plamkowa wysypka, najpierw na twarzy, potem na tułowiu i kończynach.
Świnka (Mumps virus) rozpoczyna się nagłym wzrostem gorączki i bolesnym powiększeniem ślinianek przyusznych. Może powodować poważne powikłania jak zapalenie jąder, jajników, trzustki czy głuchota.
Antybiotyki to substancje naturalne lub chemicznie zmodyfikowane, które działają wybiórczo na bakterie. Dzielimy je na bakteriobójcze (zabijają bakterie) i bakteriostatyczne (hamują wzrost). Mogą mieć wąskie spektrum (jeden rodzaj drobnoustrojów) lub szerokie spektrum działania.
Uwaga Niepożądane działanie antybiotyków może prowadzić do infekcji Clostridium difficile i poantybiotykowego rzekomobrząkowego zapalenia jelit.
Bakterie potrafią się bronić przed antybiotykami na sześć głównych sposobów syntezą enzymów rozkładających lek, zamknięciem kanałów porinowych, modyfikacją miejsca docelowego, syntezą nowych białek wiążących antybiotyk, ominięciem blokowanej reakcji metabolicznej oraz aktywnym wypompowywaniem antybiotyku z komórki.
Mamy trzy metody stosowania antybiotykoterapii. Terapia empiryczna opiera się na doświadczeniach klinicznych, ale niesie większe ryzyko błędu. Terapia celowana to najlepsza metoda - dobieramy lek na podstawie antybiogramu po ustaleniu czynnika etiologicznego.
Terapia deeskalacyjna polega na podaniu antybiotyku o najszerszym spektrum na 3-5 dni, a potem korekcie leczenia według wyników badań mikrobiologicznych. To metoda zalecana w ciężkich zakażeniach.
Kluczowe Zawsze pobieraj materiał do badań mikrobiologicznych PRZED zastosowaniem antybiotyku!
Antybiogram to badanie określające lekooporność bakterii. Metody ilościowe (interpretacja na podstawie MIC) wykorzystują rozcieńczenia antybiotyku czy paski E-test. Metody jakościowe używają metody dyfuzyjno-krążkowej, gdzie mierzymy strefy zahamowania wzrostu bakterii.
Wielolekooporność bakterii ma różne stopnie MDR (oporność na co najmniej jeden antybiotyk z trzech grup), XDR (rozszerzona oporność), XRB (ekstremalna oporność z wysoką śmiertelnością) i PDR (całkowita oporność na wszystkie antybiotyki).
Układ odpornościowy ma trzy linie obrony. Pierwsza to bariery anatomiczne, druga to odporność wrodzona (fagocytoza, dopełniacz), a trzecia to nabyta swoista odpowiedź immunologiczna na określony antygen - komórkowa i humoralna.
Pamiętaj Układ odpornościowy musi umieć odróżnić "swoje" od "obcego", odpowiedzieć immunologicznie i zwalczać infekcje.
Limfocyty T warunkują odpowiedź typu komórkowego - wiążą antygeny i prezentują je innym limfocytom, współpracują z limfocytami B. Limfocyty B różnicują się do komórek plazmatycznych wytwarzających przeciwciała. Mamy też komórki dendrytyczne, makrofagi i granulocyty - wszystkie współpracują w obronie organizmu.
Odporność nieswoista (wrodzona) działa natychmiastowo przed rozwojem odpowiedzi swoistej. Obejmuje fagocytozę, lizę za pośrednictwem dopełniacza, lizozym i aktywność komórek NK. To pierwsza linia obrony przed zakażeniem, która współdziała z nabytą odpornością immunologiczną.
Odporność swoista (nabyta) jest skierowana wybiórczo przeciwko określonemu czynnikowi zakażenia. Pozwala na skuteczną eliminację zakażenia i co najważniejsze - "zapamiętuje antygen" przy kolejnej infekcji, co zapewnia szybszą i skuteczniejszą ochronę.
Ciekawostka Bakterie i wirusy też mają mechanizmy obronne przed działaniem dopełniacza!
Limfocyty T i B tworzą swoistą odpowiedź immunologiczną w trzech formach humoralnej (wytwarzanie przeciwciał), komórkowej (limfocyty uczulone na antygen) i tolerancji immunologicznej (zapobiega rozpoznawaniu własnych komórek).
Mamy pierwszotną odpowiedź immunologiczną po pierwszym kontakcie z antygenem i wtórną przy powtórnym kontakcie. Każda klasa przeciwciał ma swoje zadania IgM w odpowiedzi pierwotnej, IgG w wtórnej (przechodzą przez łożysko), IgA broni przed zakażeniami, IgE odpowiada za alergie.
Profilaktyka zakażeń dzieli się na nieswoistą (zapobieganie bierne) i swoistą (szczepionki, surowice odpornościowe). Odporność może być naturalna lub sztuczna, czynna (szczepionki) lub bierna (gotowe przeciwciała).
Ważne Komórki pamięci immunologicznej zapewniają szybszą i skuteczniejszą ochronę przy ponownym kontakcie z tym samym patogenem.
Zakażenia szpitalne dzielimy na endogenne (z własnej flory bakteryjnej) i egzogenne (ze środowiska szpitalnego). Najczęstsze patogeny Gram-dodatnie to Staphylococcus aureus (szczepy MRSA), a Gram-ujemne to E. coli, Klebsiella, Enterobacter - wszystkie mogą być wielooporne.
Zakażenia krwi (sepsa) najczęściej powodują cewniki naczyniowe. Pierwotne zakażenia odcewnikowe wywołują koagulazo-ujemne gronkowce, wtórne - Staphylococcus aureus z ropnych zmian na skórze. Enterococcus pochodzi z dróg moczowych lub przewodu pokarmowego.
Zakażenia układu oddechowego zależą od intubacji u nieintubowanych dominują pałeczki jelitowe, u intubowanych - Staphylococcus aureus. Grzybicze zakażenia (głównie Candida albicans) pojawiają się szczególnie u osób z zastawkami sztucznymi.
SIRS/sepsa Jeśli zespół ogólnoustrojowej reakcji zapalnej wynika z zakażenia, nazywamy go sepsą - może prowadzić do wstrząsu septycznego i MODS.
Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych dzielimy na nieropne (najczęściej wirusy, rzadziej bakterie wewnątrzkomórkowe) i ropne (najczęściej bakterie pozakomórkowe). To podział kluczowy dla wyboru właściwego leczenia.
Bakterie powodujące zakażenia górnych dróg oddechowych to przede wszystkim Streptococcus pyogenes, Mycoplasma pneumoniae, Corynebacterium diphteriae czy Staphylococcus aureus. Każda wymaga innego podejścia terapeutycznego.
Wirusy atakujące górne drogi oddechowe (grypy A, B, C, paragrypy, RSV) mają charakterystyczną patogenezę. Po wniknięciu do ustroju namnażają się w komórkach limfoepitelialnych węzłów chłonnych, potem atakują nabłonek wyścielający drogi oddechowe.
Przebieg zakażenia wirusowego Faza przekrwienno-obrzękowo-wysięgowa → nagromadzenie śluzu → faza nadkażenia bakteryjnego.
Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.
Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.
Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.
19
Inteligentne Narzędzia NOWE
Przekształć te notatki w: ✓ 50+ Pytań Testowych ✓ Interaktywne Fiszki ✓ Pełny Egzamin Próbny ✓ Plany Eseju
App Store
Google Play
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
n.jasinska11
@n.jasinska11_mfdfqeq
Czas poznać świat bakterii, wirusów i układu odpornościowego! Te tematy mogą wydawać się skomplikowane, ale w rzeczywistości to fascynująca opowieść o tym, jak nasze ciało broni się przed zagrożeniami i jak współczesna medycyna walczy z infekcjami.
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Bakterie to mikroorganizmy, które możemy podzielić na dwie główne grupy według barwienia metodą Grama - Gram-dodatnie (barwią się na fioletowo) i Gram-ujemne (barwią się na czerwono). Ta różnica w barwieniu wynika z odmiennej budowy ściany komórkowej, co wpływa na wrażliwość bakterii na różne leki.
Bakterie beztlenowe to te, które nie potrzebują tlenu do życia. Znajdziemy wśród nich ziarenkowce (jak Staphylococcus czy Streptococcus) oraz pałeczki (jak Bacillus czy Clostridium). Różnice w budowie ściany komórkowej między obiema grupami są kluczowe - bakterie Gram-dodatnie mają większą wrażliwość na detergenty, ale są oporne na działanie lizozymu.
WZW typu B (HBV) to poważna choroba wirusowa przenoszona przez krew i płyny ustrojowe. Wystarczy zaledwie 0,1 μl krwi, żeby się zarazić! Wirus łatwo szerzy się przez stosunki płciowe, zabiegi medyczne czy podczas robienia tatuaży.
Pamiętaj: Diagnostyka HBV obejmuje wykrywanie antygenów w surowicy, przeciwciał oraz oznaczenie DNA wirusa metodą RT-PCR.
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
WZW typu C (HCV) często przebiega bezobjawowo, co czyni go szczególnie podstępnym. Większość zakażeń nie daje żadnych objawów na początku. Gdy już się pojawią, to głównie senność, długotrwałe zmęczenie, stany depresyjne i objawy przypominające grypę.
Diagnostyka HCV wykorzystuje test immunoenzymatyczny III generacji oraz RT-PCR do wykrywania materiału genetycznego wirusa. W późniejszym okresie może pojawić się żółtaczka z ciemno zabarwionym moczem i odbarwionym stolcem - ale tylko u około 30% chorych.
HIV przenosi się głównie drogą płciową, wertykalną (z matki na dziecko) oraz przez krew i produkty krwiopochodne. Za materiał zakażny uważa się krew, płyny ustrojowe z domieszką krwi, nasienie, wydzieliny pochwowe czy płyn mózgowo-rdzeniowy.
Ważne: Leczenie HIV obejmuje leki antyretrowirusowe, modulujące odporność oraz terapię powikłań. Wszystkie testy wykonuje się dwukrotnie dla pewności wyniku.
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Ospa wietrzna wywoływana przez wirus Varicella-zoster (VZV) przenosi się drogą kropelkową przez układ oddechowy. Choroba zazwyczaj przebiega łagodnie z niewysoka gorączką i charakterystyczną wysypką najsilniejszą na twarzy i tułowiu.
Półpasiec to reaktywacja tego samego wirusa, który wcześniej wywołał ospę wietrzną. Może wystąpić u wszystkich, którzy przebyli ospę. Charakteryzuje się bolesną wysypką pęcherzykową wzdłuż nerwów międzyżebrowych, zwykle po jednej stronie ciała.
Różyczka powoduje powiększenie węzłów chłonnych, szczególnie zaszyjnych. U dorosłych kobiet może wystąpić zapalenie stawów rąk i nadgarstków. Przechorowanie różyczki zapewnia trwałą odporność, ale wirus może być teratogenem - u ciężarnych możliwe jest obumarcie płodu lub urodzenie dziecka z wadami rozwojowymi.
Profilaktyka: Wszystkie te choroby można skutecznie zapobiegać przez szczepienia!
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Odra (Morbillivirus) przenosi się drogą kropelkową i ma charakterystyczny przebieg dwufazowy. W okresie prodromalnym (przed wysypką) pojawiają się plamki Koplika, nieżyt spojówek, kaszel i gorączka. W okresie ostrym wystepuje grudkowo-plamkowa wysypka, najpierw na twarzy, potem na tułowiu i kończynach.
Świnka (Mumps virus) rozpoczyna się nagłym wzrostem gorączki i bolesnym powiększeniem ślinianek przyusznych. Może powodować poważne powikłania jak zapalenie jąder, jajników, trzustki czy głuchota.
Antybiotyki to substancje naturalne lub chemicznie zmodyfikowane, które działają wybiórczo na bakterie. Dzielimy je na bakteriobójcze (zabijają bakterie) i bakteriostatyczne (hamują wzrost). Mogą mieć wąskie spektrum (jeden rodzaj drobnoustrojów) lub szerokie spektrum działania.
Uwaga: Niepożądane działanie antybiotyków może prowadzić do infekcji Clostridium difficile i poantybiotykowego rzekomobrząkowego zapalenia jelit.
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Bakterie potrafią się bronić przed antybiotykami na sześć głównych sposobów: syntezą enzymów rozkładających lek, zamknięciem kanałów porinowych, modyfikacją miejsca docelowego, syntezą nowych białek wiążących antybiotyk, ominięciem blokowanej reakcji metabolicznej oraz aktywnym wypompowywaniem antybiotyku z komórki.
Mamy trzy metody stosowania antybiotykoterapii. Terapia empiryczna opiera się na doświadczeniach klinicznych, ale niesie większe ryzyko błędu. Terapia celowana to najlepsza metoda - dobieramy lek na podstawie antybiogramu po ustaleniu czynnika etiologicznego.
Terapia deeskalacyjna polega na podaniu antybiotyku o najszerszym spektrum na 3-5 dni, a potem korekcie leczenia według wyników badań mikrobiologicznych. To metoda zalecana w ciężkich zakażeniach.
Kluczowe: Zawsze pobieraj materiał do badań mikrobiologicznych PRZED zastosowaniem antybiotyku!
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Antybiogram to badanie określające lekooporność bakterii. Metody ilościowe (interpretacja na podstawie MIC) wykorzystują rozcieńczenia antybiotyku czy paski E-test. Metody jakościowe używają metody dyfuzyjno-krążkowej, gdzie mierzymy strefy zahamowania wzrostu bakterii.
Wielolekooporność bakterii ma różne stopnie: MDR (oporność na co najmniej jeden antybiotyk z trzech grup), XDR (rozszerzona oporność), XRB (ekstremalna oporność z wysoką śmiertelnością) i PDR (całkowita oporność na wszystkie antybiotyki).
Układ odpornościowy ma trzy linie obrony. Pierwsza to bariery anatomiczne, druga to odporność wrodzona (fagocytoza, dopełniacz), a trzecia to nabyta swoista odpowiedź immunologiczna na określony antygen - komórkowa i humoralna.
Pamiętaj: Układ odpornościowy musi umieć odróżnić "swoje" od "obcego", odpowiedzieć immunologicznie i zwalczać infekcje.
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Limfocyty T warunkują odpowiedź typu komórkowego - wiążą antygeny i prezentują je innym limfocytom, współpracują z limfocytami B. Limfocyty B różnicują się do komórek plazmatycznych wytwarzających przeciwciała. Mamy też komórki dendrytyczne, makrofagi i granulocyty - wszystkie współpracują w obronie organizmu.
Odporność nieswoista (wrodzona) działa natychmiastowo przed rozwojem odpowiedzi swoistej. Obejmuje fagocytozę, lizę za pośrednictwem dopełniacza, lizozym i aktywność komórek NK. To pierwsza linia obrony przed zakażeniem, która współdziała z nabytą odpornością immunologiczną.
Odporność swoista (nabyta) jest skierowana wybiórczo przeciwko określonemu czynnikowi zakażenia. Pozwala na skuteczną eliminację zakażenia i co najważniejsze - "zapamiętuje antygen" przy kolejnej infekcji, co zapewnia szybszą i skuteczniejszą ochronę.
Ciekawostka: Bakterie i wirusy też mają mechanizmy obronne przed działaniem dopełniacza!
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Limfocyty T i B tworzą swoistą odpowiedź immunologiczną w trzech formach: humoralnej (wytwarzanie przeciwciał), komórkowej (limfocyty uczulone na antygen) i tolerancji immunologicznej (zapobiega rozpoznawaniu własnych komórek).
Mamy pierwszotną odpowiedź immunologiczną po pierwszym kontakcie z antygenem i wtórną przy powtórnym kontakcie. Każda klasa przeciwciał ma swoje zadania: IgM w odpowiedzi pierwotnej, IgG w wtórnej (przechodzą przez łożysko), IgA broni przed zakażeniami, IgE odpowiada za alergie.
Profilaktyka zakażeń dzieli się na nieswoistą (zapobieganie bierne) i swoistą (szczepionki, surowice odpornościowe). Odporność może być naturalna lub sztuczna, czynna (szczepionki) lub bierna (gotowe przeciwciała).
Ważne: Komórki pamięci immunologicznej zapewniają szybszą i skuteczniejszą ochronę przy ponownym kontakcie z tym samym patogenem.
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Zakażenia szpitalne dzielimy na endogenne (z własnej flory bakteryjnej) i egzogenne (ze środowiska szpitalnego). Najczęstsze patogeny Gram-dodatnie to Staphylococcus aureus (szczepy MRSA), a Gram-ujemne to E. coli, Klebsiella, Enterobacter - wszystkie mogą być wielooporne.
Zakażenia krwi (sepsa) najczęściej powodują cewniki naczyniowe. Pierwotne zakażenia odcewnikowe wywołują koagulazo-ujemne gronkowce, wtórne - Staphylococcus aureus z ropnych zmian na skórze. Enterococcus pochodzi z dróg moczowych lub przewodu pokarmowego.
Zakażenia układu oddechowego zależą od intubacji: u nieintubowanych dominują pałeczki jelitowe, u intubowanych - Staphylococcus aureus. Grzybicze zakażenia (głównie Candida albicans) pojawiają się szczególnie u osób z zastawkami sztucznymi.
SIRS/sepsa: Jeśli zespół ogólnoustrojowej reakcji zapalnej wynika z zakażenia, nazywamy go sepsą - może prowadzić do wstrząsu septycznego i MODS.
Dostęp do wszystkich materiałów
Popraw swoje oceny
Dołącz do milionów studentów
Rejestrując się akceptujesz Warunki korzystania z usługi i Politykę prywatności.
Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych dzielimy na nieropne (najczęściej wirusy, rzadziej bakterie wewnątrzkomórkowe) i ropne (najczęściej bakterie pozakomórkowe). To podział kluczowy dla wyboru właściwego leczenia.
Bakterie powodujące zakażenia górnych dróg oddechowych to przede wszystkim Streptococcus pyogenes, Mycoplasma pneumoniae, Corynebacterium diphteriae czy Staphylococcus aureus. Każda wymaga innego podejścia terapeutycznego.
Wirusy atakujące górne drogi oddechowe (grypy A, B, C, paragrypy, RSV) mają charakterystyczną patogenezę. Po wniknięciu do ustroju namnażają się w komórkach limfoepitelialnych węzłów chłonnych, potem atakują nabłonek wyścielający drogi oddechowe.
Przebieg zakażenia wirusowego: Faza przekrwienno-obrzękowo-wysięgowa → nagromadzenie śluzu → faza nadkażenia bakteryjnego.
Nasz asystent AI jest specjalnie dostosowany do potrzeb uczniów. W oparciu o miliony treści, które mamy na platformie, możemy udzielać uczniom naprawdę znaczących i trafnych odpowiedzi. Ale nie chodzi tylko o odpowiedzi, towarzysz prowadzi również uczniów przez codzienne wyzwania związane z nauką, ze spersonalizowanymi planami nauki, quizami lub treściami na czacie i 100% personalizacją opartą na umiejętnościach i rozwoju uczniów.
Aplikację możesz pobrać z Google Play i Apple Store.
Tak, masz całkowicie darmowy dostęp do wszystkich notatek w aplikacji, możesz w każdej chwili rozmawiać z Ekspertami lub ich obserwować. Możesz użyć punktów, aby odblokować pewne funkcje w aplikacji, które również możesz otrzymać za darmo. Dodatkowo oferujemy usługę Knowunity Premium, która pozwala na odblokowanie większej liczby funkcji.
19
Inteligentne Narzędzia NOWE
Przekształć te notatki w: ✓ 50+ Pytań Testowych ✓ Interaktywne Fiszki ✓ Pełny Egzamin Próbny ✓ Plany Eseju
App Store
Google Play
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest bardzo prosta i dobrze przemyślana. Do tej pory znalazłem wszystko, czego szukałem i mogłem się wiele nauczyć z innych notatek! Na pewno wykorzystam aplikację do pomocy przy robieniu prac domowych! No i oczywiście bardzo pomaga też jako inspiracja do robienia swoich notatek.
Stefan S
użytkownik iOS
Ta aplikacja jest naprawdę świetna. Jest tak wiele notatek i pomocnych informacji [...]. Moim problematycznym przedmiotem jest język niemiecki, a w aplikacji jest w czym wybierać. Dzięki tej aplikacji poprawiłam swój niemiecki. Polecam ją każdemu.
Samantha Klich
użytkownik Androida
Wow, jestem w szoku. Właśnie wypróbowałam aplikację, ponieważ widziałam ją kilka razy reklamowaną na TikToku jestem absolutnie w szoku. Ta aplikacja jest POMOCĄ, której potrzebujesz w szkole i przede wszystkim oferuje tak wiele rzeczy jak notatki czy streszczenia, które są BARDZO pomocne w moim przypadku.
Anna
użytkownik iOS
Kocham tę aplikację! Pomaga mi w zadaniach domowych, motywuje mnie i polepsza mi dzień. Dzięki tej aplikacji moje oceny się poprawiły. Lepszej aplikacji nie znajdę!🩷
Patrycja
użytkowniczka iOS
Super aplikacja! Ma odpowiedzi na wszystkie zadania. Testuję ją od paru miesięcy i jest po prostu perfekcyjna.
Szymon
użytkownik Android
Super aplikacja do nauki i sprawdzania wiedzy. Można znaleźć notatki z WSZYSTKICH przedmiotów. Polecam tym, którzy celują w oceny 5 i 6 😄
Szymon
użytkownik iOS
Aplikacja jest po prostu świetna! Wystarczy, że wpiszę w pasku wyszukiwania swój temat i od razu mam wyniki. Nie muszę oglądać 10 filmów na YouTube, żeby coś zrozumieć, więc oszczędzam swój czas. Po prostu polecam!
Kuba T
użytkownik Androida
W szkole byłem bardzo kiepski z matematyki, ale dzięki tej aplikacji radzę sobie teraz lepiej. Jestem bardzo wdzięczny, że ją stworzyliście.
Kriss
użytkownik Androida
Korzystam z Knowunity od ponad roku i jest mega! Najlepsze opcje z tej apki: ⭐️ Gotowe notatki ⭐️ Spersonalizowane treści ⭐️ Dostęp do chatu GPT W WERSJI SZKOLNEJ ⭐️ Konwersacje z innymi uczniami 🤍 NAUKA WRESZCIE NIE JEST NUDNA 🤍
Gosia
użytkowniczka Android
Bardzo lubię aplikację Knowunity, ponieważ pomaga mi w nauce. Odkąd ją mam moje oceny się poprawiają :)
Sara
użytkowniczka iOS
Aplikacja jest niezawodna! Polecam 👍💙
Krzysztof
użytkownik Android
Bardzo fajna aplikacja. Pomaga przygotować się do sprawdzianu, kartkówki lub odpowiedzi ustnej.
Oliwia
użytkowniczka iOS
