Nabłonek wielorzędowy i wielowarstwowy
Nabłonek jednowarstwowy wielorzędowy to specjalny typ nabłonka zbudowany z jednej warstwy komórek o różnej wysokości. Choć jest jednowarstwowy (wszystkie komórki przylegają do błony podstawnej), jądra komórkowe układają się w kilka rzędów. Ten nabłonek występuje głównie w drogach oddechowych, gdzie jego powierzchnia pokryta jest rzęskami pomagającymi w usuwaniu zanieczyszczeń.
Nabłonek wielowarstwowy płaski składa się z wielu warstw komórek, które stają się coraz bardziej płaskie w miarę oddalania się od błony podstawnej. Pełni przede wszystkim funkcję ochronną. Występuje jako nabłonek rogowaciejący (zawierający keratynę) pokrywający ciała większości kręgowców oraz jako nabłonek nierogowaciejący, który można znaleźć w przełyku, odbycie i pochwie.
Oprócz płaskiego, wyróżniamy też inne typy nabłonków wielowarstwowych. Nabłonek wielowarstwowy sześcienny występuje w pęcherzu moczowym, gdzie dzięki swojej elastyczności umożliwia rozciąganie narządu. Z kolei nabłonek wielowarstwowy walcowaty znajdziemy w gruczołach ślinowych, gdzie uczestniczy w wydzielaniu śliny.
Zapamiętaj: Rodzaj nabłonka zawsze zależy od funkcji, jaką pełni w danym miejscu organizmu - tam, gdzie potrzebna jest ochrona, znajdziemy nabłonek wielowarstwowy, a tam, gdzie zachodzi wymiana substancji - jednowarstwowy płaski!