Układ nerwowy jest odpowiedzialny za odbieranie i reagowanie na bodźce z wewnętrznego i zewnętrznego środowiska oraz regulację i koordynację funkcji wewnętrznych organizmu. Jego podstawową jednostką strukturalną i funkcjonalną jest neuron.
Typy układu nerwowego bezkręgowców
Parzydełkowce
- Rozproszony układ nerwowy
- Brak zwojów
- Cechuje go typ bandażowy
- charakterystyczny dla polipów i mięczaków
Ryby
- Posiadają dwa pierścienie nerwowe
Pierścienice, Stawonogi
- Proces cefalizacji - polega na wyodrębnieniu odcinka głowowego
- Układ drabinkowy lub łancuskowy
- Zwoje brzuszne łączą się ze sobą i tworzą tzw. łancuszkowy układ nerwowy
Układ nerwowy strunowców
Ssaki
- Posiadają niewielkie skupiska komórek nerwowych
- Ich układ nerwowy składa się z mózgowia, rdzenia kręgowego, śródmózgowia, mózgowia przedniego, kresomózgowia i rdzenia przedłużonego
Płazy
- Układ nerwowy cechuje się typem pasmowym
Mięczaki
- Posiadają ośrodkowy układ nerwowy, który składa się z pierscienia centramy, od którego odchodzą promieniście pnie nerwowe
Skorupiaki
- Ich układ nerwowy jest obwodowy, umieszczony w choregłowiu
Układ nerwowy gadów
- Zawiera kresomózgowie, międzymózgowie, mózgowie przedłużone, rdzeń kręgowy oraz nerwy czaszkowe
- Odpowiada za przekazywanie bodźców, kontrolę wzroku, narządów zmysłów, równowagi oraz czynności życiowych
Układ nerwowy ptaków
- Posiada rozbudowany mózg i rozwinięty ośrodkowy układ nerwowy
W powyższy sposób zarysowane zostały charakterystyki różnych typów układów nerwowych u bezkręgowców. Każdy z tych typów wykazuje pewne specyficzne cechy, które dostosowane są do potrzeb i trybu życia danego gatunku zwierząt. Prezentacja układu nerwowego u zwierząt zawiera informacje o zróżnicowaniu jego budowy i funkcji w zależności od rodzaju organizmu. Warto zatem zwrócić uwagę na różnice pomiędzy poszczególnymi typami układu nerwowego, a także na sposoby adaptacji do środowiska, w jakim żyją.