Jednostki klasyfikacji biologicznej
Naukowcy uporządkowali wszystkie żywe organizmy w specjalny system. Od największej grupy do najmniejszej mamy: królestwo, typ, gromadę, rząd, rodzinę, rodzaj i gatunek. To jak adres organizmu w świecie przyrody!
Nazwa gatunkowa zawsze składa się z dwóch wyrazów. Pierwszy mówi nam o rodzaju, a drugi o szczególnej cesze organizmu. Na przykład "dąb szypułkowy" - od razu wiemy, że to rodzaj dębu z charakterystycznymi szypułkami.
Ciekawostka: Nazwa gatunkowa działa jak twój unikalny identyfikator - nie ma dwóch różnych organizmów o takiej samej nazwie gatunkowej!
Wirusy - nie całkiem żywe
Wirusy są super dziwne! Nie są zbudowane z komórek, a jedynie z kwasu nukleinowego (DNA lub RNA) owiniętego w białkową otoczkę. Co najciekawsze - same nie wykazują czynności życiowych, potrzebują do tego komórek innych organizmów!
Bakterie - malutkie, ale potężne
Bakterie to jednokomórkowe organizmy bez jądra komórkowego. Mają nić DNA swobodnie pływającą w cytozolu i są otoczone ścianą komórkową. Większość bakterii żywi się innymi organizmami (są cudzożywne).
Niektóre bakterie oddychają tlenowo, inne beztlenowo, a są i takie sprytne, które potrafią przełączać się między tymi sposobami! Rozmnażają się bardzo prosto - przez podział komórki.
Bakterie w przyrodzie i życiu człowieka
Bakterie pomagają tworzyć glebę, ale mogą też powodować choroby roślin i zwierząt. Dla nas ludzi są niezastąpione w produkcji pysznych serów, jogurtów i kiszonek. Pomagają też oczyszczać ścieki i produkować leki.
Niestety, niektóre bakterie powodują psucie się żywności i groźne choroby. Warto wiedzieć, że choroby bakteryjne mogą być przenoszone różnymi drogami: przez krew (borelioza, tężec), pokarmową (salmonelloza) lub kropelkową (gruźlica).
Choroby wirusowe
Wirusy też potrafią nam zaszkodzić. Powodują choroby przenoszone drogą kropelkową (grypa, ospa wietrzna, różyczka) lub przez krew i kontakty płciowe (AIDS). Na szczęście przed wieloma chorobami wirusowymi możemy się chronić dzięki szczepieniom!