Układy i kierunki przepływu energii
Układy chemiczne to wyodrębnione części przestrzeni, które badamy. Układ otwarty wymienia z otoczeniem wszystko (jak gotująca się zupa), zamknięty tylko energię (jak zamknięty termos z gorącą herbatą), a izolowany nic nie wymienia (idealny termos).
Reakcje endoenergetyczne działają jak energetyczne odkurzacze - ssą energię z otoczenia. Przykłady to fotosynteza, topnienie lodu czy rozpuszczanie nawozu chłodzącego. Reakcje egzoenergetyczne to przeciwność - oddają energię jako ciepło, światło lub dźwięk, jak fajerwerki czy spalanie benzyny.
Kluczowa różnica: w reakcjach endoenergetycznych układ zyskuje energię (różnica dodatnia), w egzoenergetycznych - traci (różnica ujemna).
💡 Pamiętaj: "Endo" = do środka (pobiera), "egzo" = na zewnątrz (oddaje). Jak wdech i wydech dla energii!