Powietrze i dwutlenek węgla
Powietrze, którym oddychamy, składa się głównie z azotu (79%) i tlenu (21%). Zawiera też inne gazy, w tym dwutlenek węgla (CO₂), który jest jednym ze stałych składników powietrza. W powietrzu znajdują się również gazy szlachetne jak neon, hel i argon, które są obojętne chemicznie i świecą po przyłożeniu napięcia.
Właściwości CO₂ fizyczne i chemiczne są bardzo charakterystyczne. Jest to gaz bezbarwny, niepalny i bezsmakowy. W przeciwieństwie do powietrza, dwutlenek węgla dobrze rozpuszcza się w wodzie. Ciekły dwutlenek węgla występuje w temperaturze poniżej -78,5°C przy normalnym ciśnieniu.
Dwutlenek węgla jak powstaje? Źródła CO₂ dzielimy na naturalne i sztuczne. Do naturalnych należą oddychanie organizmów, wybuchy wulkanów i procesy rozkładu. Sztuczne źródła to głównie motoryzacja, przemysł i pożary. Główne źródła emisji CO₂ są związane z działalnością człowieka i stanowią znaczną część gazów cieplarnianych.
Ciekawostka! Drzewa są naturalnymi pochłaniaczami CO₂. Jedno dojrzałe drzewo może pochłonąć nawet do 22 kg dwutlenku węgla rocznie! Ile dwutlenku węgla pochłania drzewo zależy od jego gatunku i wieku.
CO₂ ma ogromne znaczenie dla człowieka i przyrody. W przemyśle wykorzystuje się go w napojach gazowanych, medycynie (krioterapia) i ochronie przeciwpożarowej. W przyrodzie jest niezbędny w procesie fotosyntezy, gdzie rośliny wykorzystują dwutlenek węgla i wodę do produkcji glukozy i tlenu. Czy dwutlenek węgla jest potrzebny w przyrodzie? Absolutnie tak! Bez niego nie byłoby życia roślin, a tym samym - tlenu dla nas.
Jak działa dwutlenek węgla na człowieka? W normalnych stężeniach jest nieszkodliwy, ale w dużych ilościach może powodować problemy z oddychaniem. Rola dwutlenku węgla w organizmie człowieka polega głównie na regulacji oddychania. Wysoki poziom dwutlenku węgla we krwi sygnalizuje mózgowi potrzebę przyspieszenia oddechu.