Atmosfera v6

Alternatywny zapis:

masach powietrza. Przemieszczają się z prędkością 10-40 km/h, a gdy dotrą do lądu bądź nad chłodne morze, momentalnie znikają. Ponieważ różnica ciśnienia między skrajem a środkiem cyklonu może wynosić nawet kilkadziesiąt hektopaskali, powstają bardzo silne wiatry. Pod wpływem siły Coriolisa cyklon skręca na północny zachód i północ na półkuli północnej, a na półkuli południowej na południowy zachód. w Ameryce Środkowej i Północnej nazywa się je Huraganami, z kolei w południowo-wschodniej i wschodniej Azji - Tajfunami. W zachodniej Azji i wschodniej Afryce nazywają się po prostu Cyklonami, w Indiach - cyklony, na Filipinach Baguio, a w północno-wschodniej Australii Willy-Willy. Zjawisko podobne do cyklonu tropikalnego (ale o innej genezie) w Europie nazywa się Orkanem. Skutkami cyklonów tropikalnych mogą być: Śmierć ludzi wywołana porwaniem przez wiatr lub przygnieceniem przez przedmiot niesiony przez wiatr ● Zniszczenia budowli, obiektów infrastruktury, pojazdów na masową skalę, a nawet zagłada całych miast ● Zniszczenia dużych obszarów lasów i obszarów uprawnych ● ● Wtłoczenie na ląd wody morskiej w postaci powodzi przybrzeżnej i związane z tymi skutki typowe dla powodzi 3. Susza - powstają w wyniku przedłużania się okresów bezopadowych i doprowadzają m.in. do przesuszenia gleby, zmniejszenia plonów, zniszczenia upraw rośli, zmniejszenia zasobów wody pitnej i zwiększenia ryzyka wybuchu katastrofalnych pożarów. Najczęściej susze występują na obrzeżach pustyń i półpustyń, np. w strefie Sahelu, rozciągającej się od południowych obrzeży Sahary na północy po strefę sawann na południu. Zjawisko pustynnienia to efekt długotrwałych susz i działalności człowieka. Jego przyczyny to m.in. degradacja gleb, karczowanie lasów, nadmierny wypas bydła, górnictwo. Pustynie rocznie pochłaniają ok. 6 mln hektarów. Obszary szczególnie narażone na pustynnienie są: poza Sahelem oraz północnymi krańcami Sahary, kontynentalne fragmenty terytorium Chin, znaczna powierzchnia Australii, środkowo-zachodnia część Ameryki Północnej, w mniejszym stopniu kraje Ameryki Południowej. Skutkami suszy mogą być: Poważne zmniejszenie produkcji rolnej i związany z tym wzrost cen żywności • Kryzys gospodarczy, zwłaszcza w sektorze rolnym ● Przymusowe wyłączenia elektrowni chłodzonych wodą z ujęć powierzchniowych np. jezior lub rzek i związane z tym przerwy w dostawach energii Unieruchomienie transportu śródlądowego Niedobór wody pitnej i niezdolność do odprowadzania ścieków 4. Ekstremalnie wysokie temperatury mogą być spowodowane długotrwałym wystawieniem na ekspozycję promieniowania słonecznego lub - napływem ciepłych mas powietrza z innych obszarów (np. ze strefy zwrotnikowej do strefy umiarkowanej). Skutkami upałów mogą być: Przegrzanie i awarie urządzeń elektrycznych ● Znaczny wzrost zużycia energii związany z potrzebą chłodzenia Śmierć ludzi wywołana udarami, zawałami, nadciśnieniem lub odwodnieniem lub problemy ze zdrowiem wywołane przez te zdarzenia oraz ewentualne poparzenia słoneczne i choroby skóry • Szybkie zużywanie się zasobów wód powierzchniowych i podziemnych • Szybkie psucie się żywności Niszczenie nawierzchni dróg asfaltowych 5. Ekstremalne mrozy najczęściej powodowane są napływem chłodnych mas powietrza np. mas polarnych nad obszar umiarkowany. Skutkami mrozów mogą być: Awarie środków transportu - silników maszyn, popękanie torów kolejowych, oblodzenie dróg, zaspy śnieżne, unieruchomienie transportu lotniczego ● Awarie instalacji przesyłowych - wodociągów, kanalizacji, linii energetycznych • Znaczny wzrost zużycia energii związany z potrzebą ogrzewania ● Śmierć ludzi wywołana wychłodzeniem, problemy ze zdrowiem - choroby układu oddechowego 6. Powódź to takie zwiększenie poziomu w rzece, które powoduje straty gospodarcze, a więc najczęściej zalanie okolic koryta rzeki przez wodę z tej rzeki. Powodują ją gwałtowne roztopy lub długotrwałe duże opady. Podtopienie jest z kolei lokalnym zjawiskiem (często poprzedzającym powódź) spowodowanym najczęściej przez gwałtowne ulewy i związane z tym zalanie niektórych miejsc niesąsiadujących ze zbiornikami wodnymi np. w wyniku niezdolności kanalizacji miejskiej do odbioru tak dużej ilości wody. Skutkami podtopień i powodzi mogą być: Śmierć ludzi lub zwierząt poprzez utopienie, porażenie prądem lub uderzenie ciężkimi przedmiotami niesionymi przez wodę Zniszczenia infrastruktury, zwłaszcza budynków i pojazdów ● Zniszczenia upraw • Zanieczyszczenie obszaru objętego zjawiskiem przez odpady niesione przez wodę • Zanieczyszczenie wody pitnej np. groźnymi bakteriami ● Unieruchomienie transportu śródlądowego a lokalnie także innych rodzajów transportu 7. Pod pojęciem burzy rozumie się takie opady, które mają charakter gwałtowny i współwystępują z nimi wyładowania elektryczne nazywane piorunami. Burze najczęściej są skutkiem upałów i towarzyszą chmurze Cumulonimbus. Latem w chmurze Cumulonimbus może się także uformować grad. Grad powstaje jako kryształek lodu, który wynoszony jest w chmurze Cumulonimbus do wyższych, zimnych partii przez prądy wstępujące, gdzie obrasta płatkami śniegu. Możliwymi skutkami piorunów i gradobicia są: Śmierć lub poparzenie w wyniku porażenia prądem ● Uszkodzenie ciała przez spadający grad ● Pożary wywołane uderzeniami piorunów Zniszczenia budowli i pojazdów wywołane uderzeniami gradu ● Zniszczenia pól uprawnych przez grad 8. Szkwały to krótkotrwałe zjawiska odnoszące się do wiatru, polegające na radykalnym wzroście jego prędkości. Występuje najczęściej nad zbiornikami wodnymi, gdzie odczuwalne mogą być jego skutki. Powstaje na styku mas powietrza o różnej temperaturze, najczęściej przy udziale chmury Cumulonimbus. Ze szkwałem najczęściej współwystępują opady deszczu lub śniegu. Skutkami szkwału mogą być: • Śmierć ludzi w wyniku przewrócenia lub zatopienia jednostek pływających Straty majątkowe, zwłaszcza zniszczenia jednostek pływających