Azja - Najważniejsze informacje geograficzne
Środowisko przyrodnicze Azji jest niezwykle zróżnicowane i pełne rekordów. Kontynent ten, tworzący wraz z Europą Eurazję, jest nazywany kontynentem wielkich kontrastów geograficznych.
Highlight: Azja jest domem dla najwyższych gór świata - Himalajów, oraz najgłębszego jeziora - Bajkału.
Skrajne punkty Azji wyznaczają jej ogromną rozciągłość:
- Na północy: przylądek Czeluskin (Rosja)
- Na południu: przylądek Piai (Malezja)
- Na wschodzie: przylądek Dieżniowa (Rosja)
- Na zachodzie: przylądek Baba (Turcja)
Vocabulary: Rozciągłość równoleżnikowa Azji to odległość między jej najbardziej wysuniętymi na wschód i zachód punktami.
Największe półwyspy Azji to Arabski i Indochiński, a wśród największych wysp znajdują się Borneo, Sumatra i Honsiu. Najniżej położonym obszarem jest Depresja Morza Martwego.
Example: Wyżyna Tybetańska, nazywana "dachem świata", jest najwyżej wzniesioną wyżyną na świecie.
Rekordy Azji obejmują:
- Najdłuższa rzeka: Jangcy (tzw. "niebieska rzeka")
- Największa delta rzeczna: Ganges z Brahmaputrą
- Największe jeziora: Morze Kaspijskie, Bajkał, Jezioro Aralskie
- Najgłębsze jezioro: Bajkał (jezioro tektoniczne)
- Najludniejsze państwo: Chiny
- Największe państwo: Rosja
Definition: Kryptodepresja to zjawisko, gdy dno zbiornika wodnego znajduje się poniżej poziomu morza, ale powierzchnia wody jest powyżej tego poziomu. Najgłębszą kryptodepresją w Azji jest jezioro Bajkał.
Mapa Azji ukazuje również największe lodowce kontynentu:
- Największy lodowiec: Sjaczen (Karakorum)
- Najdłuższy lodowiec: Fedczenki
Azja jest również domem dla wielu miejsc świętych różnych religii:
- Jerozolima (chrześcijaństwo, islam, judaizm)
- Betlejem i Nazaret (chrześcijaństwo)
- Medyna i Mekka (islam)
- Hebron i Synaj (judaizm)
- Dwarka, Ganges, Indus (hinduizm)
- Angkor, Bangkok, Bodh Gaja (buddyzm)
Quote: "Azja to kontynent, gdzie spotykają się wszystkie rasy, religie i strefy klimatyczne świata."
Ta notatka graficzna o środowisku przyrodniczym Azji stanowi doskonałe podsumowanie najważniejszych informacji geograficznych o tym fascynującym kontynencie, idealne dla uczniów klasy 8 przygotowujących się do kartkówki z środowiska przyrodniczego Azji.
