Budowa geologiczna Polski i jej historia
Polska składa się z trzech głównych jednostek tektonicznych, które różnią się wiekiem i stabilnością. Na wschodzie mamy najstarszą prekambryjską platformę wschodnioeuropejską - to jak fundament starego domu, bardzo stabilny i bez większych ruchów ziemi.
W zachodniej i południowo-zachodniej części kraju rozciąga się platforma paleozoiczna, która zawiera bogate złoża surowców naturalnych. Najbardziej dynamiczna jest południowa Polska z obszarem fałdowań alpejskich - tutaj znajdziemy Karpaty, które wciąż "rosną"!
Historia geologiczna Polski to prawdziwa podróż w czasie. W paleozoiku powstawały Góry Świętokrzyskie i Wyżyna Śląska, a morza wielokrotnie zalewały nasz teren. Mezozoik to era wielkich mórz, które pokryły całą Polskę. Najważniejszą erą był kenozoik, kiedy powstały Karpaty i Sudety, a zlodowacenia w czwartorzędzie ukształtowały krajobraz, jaki znamy dzisiaj.
Ciekawostka: Morze Bałtyckie to geologicznie bardzo młody akwen - powstał dopiero w kenozoiku!
Procesy egzogeniczne (zewnętrzne) jak wietrzenie, działalność wiatru i wody ciągle kształtują nasz krajobraz. Procesy endogeniczne (wewnętrzne) to potężne siły z wnętrza Ziemi - orogeneza, wulkanizm i trzęsienia ziemi, które zbudowały nasze góry.
Polska kryje niesamowite skarby paleontologiczne: Tetrapoda z Zachełmia (395 mln lat), Śląskiego jaszczura - przodka dinozaurów, krakowskie mamuty (28 tys. lat) i Smoka z Lisowic - pierwszego polskiego drapieżnego dinozaura!