Trąby powietrzne i powodzie
Trąby powietrzne, znane też jako tornada, to gwałtownie wirujące kolumny powietrza. Powstają na styku mas powietrza o różnych właściwościach. Proces ich tworzenia się obejmuje:
- Formowanie się chmury burzowej
- Silne prądy powodują, że powietrze się ochładza
- Para wodna się skrapla
- U podstawy powstaje charakterystyczny lej kondensacyjny
Example: Najwięcej trąb powietrznych występuje w Stanach Zjednoczonych, w tzw. Alei Tornad.
Do oceny siły trąb powietrznych stosuje się skalę Fujity.
Powodzie to ekstremalne zjawiska hydrologiczne, które mogą mieć różne przyczyny:
- Intensywne lub długotrwałe deszcze
- Roztopy śniegu lub zatory lodowe
- Sztormy na wybrzeżu
- Katastrofy hydrotechniczne (np. przerwanie tamy)
Definition: Cofka - zjawisko podniesienia się stanu wody w rzekach uchodzących do morza na skutek silnego wiatru wiejącego od strony morza.
Zarówno cyklony tropikalne, jak i trąby powietrzne charakteryzują się ogromnymi siłami niszczycielskimi. W przypadku cyklonów są to:
- Wiatr (ponad 300 km/h)
- Opady nawalne
- Przypływy sztormowe
- Wysokie fale
Do oceny siły cyklonów tropikalnych stosuje się skalę Saffira-Simpsona.
Highlight: Znajomość ekstremalnych zjawisk pogodowych i ich skutków jest kluczowa dla skutecznego zarządzania kryzysowego i ochrony ludności.