Położenie
Wyżyna Krakowsko-Częstochowska stanowi wschodnią część Wyżyny Śląsko-Krakowskiej. Jest również znana pod nazwą Jura Krakowsko-Częstochowska, ze względu na budowę skał z wapieni, powstałych ponad 150 milionów lat temu w okresie jurajskim.
Środowisko przyrodnicze
Krajobraz wyżyny składa się z wzniesień przekraczających 300 m n.p.m. Najwyższym z nich jest Góra Zamkowa, obok zamku Ogrodzieniec (516 m n.p.m.). Skały wapienne to pozostałości procesów krasowych, które zachodziły w okresie trzeciorzędu i zostały odsłonięte w wyniku późniejszej erozji otaczających je osadów.
Formy krasowe
Krajobraz krasowy został utworzony w wyniku krasowienia, tworzą go grupy skalne, ostańce, głębokie doliny o stromych zboczach oraz liczne jaskinie, takie jak Wierzchowska Górna, Nietoperzowa, Łokietka, Ciemna i Głęboka. W jaskiniach temperatura jest niska, jest tam wilgotno i ciemno.
Formy krasu podziemnego to jaskinie oraz występujące w nich nacieki: stalaktyty, stalagmity, stalagnaty. Woda opadowa w czasie rozpuszczania wapiennych skał wytworzyła w nich szczeliny, a ogromna ilość szczelin sprawia, że woda znika pod ziemią, a na powierzchni jest niewiele zbiorników wodnych.
Roślinność
Na wyżynie krakowsko-częstochowskiej występują lasy liściaste (grab, dąb), lasy mieszane (sosna, dąb, buk, jodła) oraz trawiaste zbiorowiska ciepłolubne. Charakterystyczne dla tych terenów są m.in. brzoza ojcowska, warzucha polska i przytulia krakowska. Znaczna część wyżyny to tereny rolnicze, co sprzyja żyznemu wapiennemu podłożu.
Ludzie na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej
Obszar ten jest zarówno rolniczy, jak i turystyczny. Najważniejszym ośrodkiem miejskim jest Olkusz, a duże znaczenie dla regionu mają również miasta sąsiadujące: Kraków, Częstochowa i Zawiercie. W średniowieczu w Olkuszu wydobywano ołów i srebro, a obecnie eksploatuje się złoża cynku.
Atrakcje turystyczne
Na terenie wyżyny znajdują się liczne zamki, ruiny oraz możliwości wspinaczki na skałkach. Szlak Orlich Gniazd to system obronny składający się z warowni zlokalizowanych na trudno dostępnych wapiennych skałach Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, który powstał w średniowieczu na polecenie Kazimierza Wielkiego. Obecnie większość zamków to ruiny, ale można je zwiedzić m.in. w Bobolicach, Pieskowej Skale, Olsztynie, Mirowie, Smoleniu, Podzamczu, Ojcowie i Rabsztynie.
źródło: Geografia 5, WSIP MoniaRec
