Bilans wodny Polski
Bilans wodny Polski składa się z trzech głównych elementów: przychodu, rozchodu i retencji wody. Przychód tworzy się z opadów atmosferycznych oraz dopływu wód zza granicy. Rozchód obejmuje parowanie, zużycie gospodarcze oraz odpływ powierzchniowy i podziemny. Z kolei retencja dotyczy zatrzymywania wody w postaci powierzchniowej, glebowej oraz gruntowej.
Rok hydrologiczny w Polsce trwa od listopada do listopada, co pozwala na pełną analizę cyklu wodnego w kraju. Polskie zasoby wodne charakteryzuje duża zmienność sezonowa, która wpływa na dostępność wody w różnych porach roku.
Przyczyny niedoboru wody w Polsce dzielą się na przyrodnicze i antropogeniczne. Do przyrodniczych należą niewielkie roczne sumy opadów, ich mała przewidywalność (wynikająca ze ścierania się mas powietrza), duże parowanie oraz częste bezśnieżne zimy. Czynniki antropogeniczne to nadmierna eksploatacja zasobów, zbyt mała retencja, osuszanie terenów podmokłych, zanieczyszczenie wód oraz pokrywanie powierzchni asfaltem.
💧 Warto wiedzieć! Niedobór wody ma poważne konsekwencje gospodarcze i społeczne - prowadzi do wzrostu cen produktów oraz obniżenia poziomu życia mieszkańców.
Sieć rzeczna Polski ma kilka charakterystycznych cech. Aż 99,8% terytorium kraju należy do zlewiska Morza Bałtyckiego. Największe rzeki to Wisła i Odra. Ciekawą cechą jest asymetria dorzeczy - części prawobrzeżne mają ponad dwukrotnie większą powierzchnię niż lewobrzeżne. Rzeki w Polsce mają ustrój deszczowo-śnieżny, z kulminacją wiosną i latem.
W Polsce występuje kilka typów powodzi: opadowo-rozlewne (długotrwałe opady), opadowo-nawalne (gwałtowne letnie ulewy, zwłaszcza w górach), roztopowe (szybkie topnienie śniegu), zatorowo-lodowe (spiętrzenie wody przez krę), śryżowe (spiętrzenie przez kryształki lodu) oraz zatorowe (cofka wywołana wiatrami wiejącymi od morza).