Henryk Walezy i pierwsze bezkrólewie
Po śmierci Zygmunta II Augusta w 1572 roku, który nie pozostawił męskiego potomka, nastąpił okres bezkrólewia - czas między śmiercią jednego króla a wyborem następnego. W tym okresie państwem zarządzał interrex, czyli Prymas Polski.
Henryk Walezy, pochodzący z Francji, został wybrany na króla Polski w pierwszej wolnej elekcji. Musiał jednak zaakceptować artykuły henrykowskie, które ograniczały jego władzę i gwarantowały szlachcie różne przywileje, takie jak tron elekcyjny, wolność religijną oraz prawo do nieposłuszeństwa wobec króla.
Panowanie Walezego trwało zaledwie rok. Gdy dowiedział się o śmierci swojego brata, króla Francji, potajemnie opuścił Polskę i wyjechał do rodzinnego kraju. Ponieważ nie wrócił, został pozbawiony polskiej korony w 1574 roku.
Ciekawostka: Henryk Walezy uciekł z Polski nocą przez okno, pozostawiając na poduszce swoje klejnoty. Jego krótkie panowanie pokazuje, jak ważne były dla niego sprawy Francji!