Etapy prześladowania Żydów i obozy zagłady
Holokaust rozpoczął się od dyskryminacji - odbierania Żydom podstawowych praw obywatelskich. Następnie przyszła stygmatyzacja - oznaczanie ich tak, by odróżniali się od reszty społeczeństwa, np. poprzez noszenie białych opasek z gwiazdą Dawida. Kolejnym krokiem była izolacja w gettach, a ostatnim - masowa zagłada.
W grudniu 1939 r. nakazano wszystkim Żydom powyżej 12 roku życia nosić opaski z gwiazdą Dawida, co miało ułatwić ich oddzielenie i wyłapywanie do prac przymusowych. W październiku 1940 r. wprowadzono karę śmierci za próbę opuszczenia getta. Obozy zagłady, takie jak Bełżec, Treblinka, Sobibór, Majdanek czy Auschwitz-Birkenau, służyły masowej i natychmiastowej eksterminacji Żydów.
W gettach powstawały struktury konspiracyjne, jak Żydowska Organizacja Bojowa (ZOB) pod dowództwem Marka Edelmana czy Żydowski Związek Wojskowy (ZWW) Leona Rodala. 19 kwietnia 1943 r. wybuchło powstanie w getcie warszawskim - desperacka próba oporu wobec niemieckiej machiny śmierci.
Warto zapamiętać! Holokaust doprowadził do śmierci około 6 milionów Żydów i niemal całkowitego zniszczenia żydowskiej kultury w Europie.
Postawy wobec Holokaustu
Ustawy norymberskie wprowadzone przez Hitlera pozbawiły Żydów większości praw obywatelskich i zakazały małżeństw niemiecko-żydowskich. Na konferencji w Wannsee niemieccy urzędnicy zorganizowali i skoordynowali plan deportacji całej ludności żydowskiej do obozów zagłady.
Różne kraje reagowały na Holokaust odmiennie. We Francji lokalne organizacje faszystowskie wspierały Niemców w deportacjach. W Polsce za pomoc Żydom groziła kara śmierci, czego przykładem jest tragedia rodziny Ulmów. Z kolei Dania zdołała przerzucić większość swoich Żydów do neutralnej Szwecji.
Wśród bohaterów pomagających Żydom byli m.in. Irena Sendlerowa, która ratowała dzieci z getta warszawskiego, oraz Janusz Korczak, który mimo możliwości ucieczki pozostał ze swoimi podopiecznymi z sierocińca i zginął wraz z nimi w obozie zagłady.
Holokaust to nie tylko lekcja historii, ale przede wszystkim przestroga na przyszłość o tym, jak niebezpieczne mogą być nienawiść i dehumanizacja drugiego człowieka.