Kryzys pierwszej monarchii piastowskiej
Mieszko II objął tron w 1025 roku, ale odziedziczył po ojcu same problemy. Społeczeństwo było wyczerpane długimi wojnami, a sąsiedzi chcieli zemsty za ekspansywną politykę Chrobrego. Mimo to nowy król kontynuował agresywną politykę zagraniczną.
W 1031 roku wszystko się zawaliło. Bracia Mieszka II - Bezprym i Otton - zbuntowali się przeciwko niemu i poprosili o pomoc obce państwa. Niemcy, Ruś i Czechy utworzyły antypolską koalicję i zaatakowały Polskę jednocześnie. Mieszko II musiał uciekać do Pragi, gdzie został uwięziony.
Władzę przejął Bezprym, który oddał Niemcom insygnia królewskie i uznał zwierzchność cesarską. Polska straciła ogromne tereny: Łużyce, Milsko, Grody Czerwieńskie, Morawy i Słowację. Bezprym został zamordowany przez własnego dworzanina za okrucieństwa.
Po śmierci Mieszka II w 1034 roku wybuchł wielki bunt poddanych przeciwko władzy piastowskiej. Ludzie buntowali się przeciwko państwu i Kościołowi, które obwiniały o wyzysk. Organizacja grodowa się rozpadła, a samozwańczy wielkorządcy jak Miecław przejmowali władzę w prowincjach.
Pamiętaj! Najazd Brzetysława w 1039 roku na Wielkopolskę był końcem pierwszej monarchii piastowskiej - Czechy splądrowały nawet katedrę w Gnieźnie.