Kultura w pierwszej połowie XIX wieku
Przełom XVII i XIX wieku to czas dominacji klasycyzmu, kierunku inspirowanego antykiem. Charakteryzował się harmonią, umiarem i prostotą. Do najważniejszych przedstawicieli należeli pisarze Friedrich Schiller i Johann Wolfgang Goethe, malarze Jacques-Louis David i Jean-Auguste-Dominique Ingres oraz rzeźbiarze Bartel Thorvaldsen i Antonio Canova.
Z klasycyzmu wyłonił się empire - styl rozwijający się we Francji w latach 1800-1815. Był on odmianą późnego klasycyzmu, czerpał inspiracje ze sztuki starożytnej Grecji, Rzymu i Egiptu. Charakterystycznym elementem był powtarzający się ornament litery "N" (od imienia Napoleona).
Romantyzm stanowił opozycję wobec racjonalizmu, stawiając w centrum człowieka i jego emocje. W Europie trwał od końca XVII wieku do 1848 roku, a w Polsce od 1822 do 1863 roku. Cechowały go tajemniczość, fascynacja zjawiskami nadprzyrodzonymi, naturą i kulturą ludową. Kierunek ten miał ogromny wpływ na dążenia narodowowyzwoleńcze.
Warto zapamiętać! Romantyzm to nie tylko epoka w sztuce, ale również pewien sposób myślenia i odczuwania świata. Jego wpływ widać do dziś w naszym rozumieniu miłości, patriotyzmu i wolności jednostki.
Literatura romantyczna rozkwitła dzięki takim autorom jak Victor Hugo, Adam Mickiewicz czy Juliusz Słowacki. Muzyka romantyczna, reprezentowana przez Beethovena, Schuberta i Chopina, skupiała się na wyrażaniu uczuć i czerpała inspiracje z folkloru. W architekturze pojawiły się nowe style neogotyk, neoromanizm i eklektyzm, łączący różne inspiracje.