Alternatywny zapis:

oraz rzemieślników, chłopów, żołnierzy i niewolników. Egipcjanie wierzyli w wielu bogów - byli politeistami. Mumifikowali zwłoki. Osiągnięcia: - stosowanie pisma (hieroglify - pismo obrazkowe), - rozwój matematyki i budownictwa (monumentalne świątynie i piramidy), - rozwój medycyny m.in. dzięki mumifikacji zwłok, - rozwój astronomii - obliczenie długości roku słonecznego. piramidy - budowle pełniące funkcje grobowców mumia – zabalsamowane zwłoki człowieka lub zwierzęcia sarkofag - kamienna trumna w kształcie skrzyni sfinks - lew z ludzką głową, symbol władzy królewskiej W starożytnym Izraelu XIII w. p.n.e. - wyście Izraelitów z Egiptu X w. p.n.e. - panowanie królów żydowskich Dawida i Salomona Izraelici - Żydzi - przybyli do Palestyny z Mezopotamii pod wodzą Abrahama. By znaleźć lepsze warunki życia przenieśli się do Egiptu. Faraonowie z czasem uczynili z nich niewolników. Ok XIII w. p.n.e. powrócili do Palestyny pod wodzą Mojżesza. Żydzi są wyznawcami monoteistycznej religii - judaizmu. Ich bóg to Jahwe. Potęga starożytnego Izraela przypada na X w. p.n.e. - czas rządów króla Dawida i Salomona. Świętą księgą judaizmu jest Biblia hebrajska. Tora - pięcioksiąg mojżeszowy - pierwsze 5 ksiąg Biblii. Menora - siedmioramienny świecznik używany podczas obrzędów religijnych. Symbol judaizmu i narodu żydowskiego. Cywilizacje Indii i Chin III tysiąclecie p.n.e. - początki cywilizacji Indusu i Chin Mieszkańcy doliny Indusu potrafili budować kanały nawadniające, to pozwoliło rozwinąć rolnictwo. Budowali miasta, w których korzystali z wodociągów i kanalizacji. W II tysiącleciu p.n.e. zostali podbici przez Ariów, którzy podzielili społeczeństwo na kasty, różniące się od siebie obyczajami i zawodami. Politeistyczną religię mieszkańców Indii nazywamy hinduizmem. Ich bogowie to m.in. Brahma, Wisznu, Sziwa. Przyczynili się do rozwoju matematyki. Stosowali system dziesiętny używany do dziś (nazywamy go arabskim ponieważ Arabowie go przejęli i upowszechnili). Nad rzekami Huang He i Jangcy narodziła się cywilizacja chińska. Od III w. p.n.e. Chiny były zjednoczonym cesarstwem. Chińczycy stworzyli własne pismo i kalendarz. Ich najważniejsze wynalazki to: papier, porcelana, proch strzelniczy, igła magnetyczna. Produkowali jedwab. Wielki Mur Chiński - fortyfikacje broniące granic Chin Od hieroglifów do alfabetu ok. 4000 lat p.n.e. - wynalezienie pisma XI w. p.n.e. - powstanie alfabetu fenickiego Dzięki wynalezieniu pisma ludzie mogli utrwalać najważniejsze treści. Pisma potrzebowali: - władcy do zapisywania praw, podatków i ważnych wydarzeń, - kupcy do zawierania transakcji. - kapłani do spisywania modlitw i historii o bogach. Wynalezienie pisma ok. 4 000 lat p.n.e. uważa się za datę końca prehistorii i początku najstarszej epoki historycznej starożytności. Twórcami najstarszego pisma byli Sumerowie. Najstarsze pismo było pismem obrazkowym. Pismo klinowe powstało przez uproszczenie pisma obrazkowego. Rozwój pisma alfabetycznego zawdzięczamy Fenicjanom. Europejczycy stosują alfabety oparte na alfabecie greckim i łacińskim. Alfabet polski opiera się na łacińskim. Notatka została stworzona na podstawie podręcznika „Wczoraj i dziś" 5, wydawnictwa Nowa Era, 2018 MZ Learning