Nowy podział ziem polskich po 1815 roku
Koniec Księstwa Warszawskiego przyniósł nowy podział polskich ziem. Większość terytoriów przekształcono w Królestwo Polskie (zwane też Kongresowym lub Kongresówką), które podporządkowano Rosji. Z pozostałych ziem utworzono Wielkie Księstwo Poznańskie włączone do Prus oraz Rzeczpospolitą Krakowską.
Królestwo Polskie połączono z Rosją unią personalną - car Aleksander I został polskim królem, choć faktyczną władzę sprawował jego brat, książę Konstanty. Car nadał Królestwu Konstytucję, która gwarantowała obywatelom równość wobec prawa, wolność religii, druku i osobistą oraz nietykalność osobistą.
Wielkie Księstwo Poznańskie, choć było częścią Prus, posiadało ograniczoną autonomię. Polski był drugim językiem urzędowym, a mieszkańcy mogli wysyłać przedstawicieli do sejmu prowincjonalnego. Z kolei Rzeczpospolita Krakowska znajdowała się pod kontrolą wszystkich trzech zaborców, mogąc samodzielnie decydować jedynie o sprawach wewnętrznych.
Warto zapamiętać! Mimo podziału między zaborcami, Polacy zachowali pewne elementy autonomii we wszystkich trzech utworzonych organizmach państwowych, co pomagało w podtrzymywaniu narodowej tożsamości.