Konfederacja Barska i I Rozbiór Rzeczypospolitej
Konfederacja barska to była desperacka próba szlachty, żeby wyrwać się spod rosyjskiej kontroli w 1768 roku. Józef Pułaski i Michał Krasiński stanęli na czele ruchu, który miał bronić wiary katolickiej i wolności. Problem w tym, że Rosja narzuciła równouprawnienie dysydentów (czyli prawosławnych i protestantów), a król Stanisław August był jak marionetka w rękach carskiego ambasadora.
Walki miały charakter partyzancki, ale nawet tak konfederaci prawie wcale nie wygrywali. W 1770 roku zrobili coś szalonego - wypowiedzieli posłuszeństwo królowi i ogłosili bezkrólewie! Rok później próbowali nawet porwać Stanisława Augusta. Mimo heroicznej postawy Kazimierza Pułaskiego, cała konfederacja runęła w 1772 roku.
Podczas tych walk na Ukrainie wybuchło powstanie chłopskie, które przerodziło się w krwawą rzeź. W Humaniu w 1768 roku mogło zginąć nawet 20 tysięcy Polaków, Żydów i unitów.
💡 Pamiętaj: Konfederacja barska była pierwszą poważną próbą walki z rosyjską dominacją, ale jej porażka otworzyła drogę do rozbioru.
Gdy Turcja przystąpiła do wojny z Rosją, wszyscy liczyli na zmianę sytuacji. Ale Rosja szybko pokonała Turków, a Katarzyna II zmieniła plany - zamiast kontrolować Rzeczpospolitą jako protektorat, zdecydowała się ją po prostu podzielić.