Alternatywny zapis:

nowopowstałemu państwu Chelmszczyznę i część Podlasia oraz zgodziły się na wyodrębnienie Galicji Zachodniej jako autonomicznego kraju wewnątrz monarchii austro-węgierskiej oburzenie Polaków, którzy rościli sobie prawa do tych terenów. ▼ Przebieg walk w wojnie Polsko-Ukraińskiej 1.11-21.1918 → walka o Lwów, która podjęła ludność polska zamieszkującą miasto. Do samodzielnie tworzących się oddziałów wstępowała też młodzież i dzieci. (Orleta Lwowskie). Polacy zdobyli miasto Listopad 1918 - marzec 1919 - utrzymanie przez polaków miasta mimo oblężenia przez wojska ukraińskie Marzec 1919 do Galicji Wschodniej skierowano błękitna Armię gen. Hallera, która do lipca wyparła siły ukraińskie za rzekę Zbrucz. 1.09.1919 r. Podpisanie zawieszenia broni Jak wyglądał początek walk z bolszewikami? styczeń 1919 - zajecie przez siły bolszewickie Wilna i rozpoczęcie tworzenia struktur Litwesko-Bialoruskiej Socjalistycznej Republiki Sowieckiej 13 lutego 1919 r. - pierwsze walki między nacierającą na zachód Armią Czerwoną a Wojskiem Polskim w okolicy Berezy Kartuskiej. wiosna 1919 r. - rozpoczęcie działań ofensywnych przez Piłsudskiego zdobycie Wilna Wojsko Polskie wstrzymało ofensywe sukcesy w rosyjsiej wojnie domowej odosiła armia białych. Piłsudski bardziej od bolszewików obawiał się powrotu carskiej władzy. Wstrzymanie działan zbrojnych pozwoliło bolszewikom skupić wszystkie siły na walce z białymi i ich pokonać. Mimo poparcia jakoego Piłsudski udzielił Leninowi liczył on na finalne osłabienie bolszewików. początek 1920 r. rozpoczęcie realizacji programu federacyjnego; miał być wprowadzony za pomocą walk zbrojnych 3. Walki o granice na wschodzie 2 ▾ Kiedy piłsudski podpisał układ polityczny i sojusz wojskowy z Ukraińską Republiką Ludową? kwiecień 1920 Dwustronny układ polityczny i sojusz wojskowy z Symonem Petrulą stał na czele URL Kiedy miało miejsce ruszenie na Kijów prze Wojsko Polskie? 25 kwietnia 1920 r. → Wojsko Polskie wspierane przez niewielkie siły ukraińskie ruszyło na wschód w celu zdobycia Kijowa i oswobodzenia Ukrainy Naddniestrzańskiej; szybkie tempo; brak większego oporu Armii Czerwonej. Jaka była data zdobycia Kijowa? 7 maja 1920 r. zajęcie przez Wojsko Polskie Kijowa Ukraińcy mimo zawartego przymierza nie traktowali Polaków jako wybawicieli, a raczej kolejnych okupantów ▼ Jak wyglądała kontrofensywa bolszewicka? Lenin pokonał białych umocnił swoją władzę kontrofensywie. - - podjął decyzję o Chciał rozpowszechnienia bolszewickiego ładu na Zachód Europy ▾ Kiedy rozpoczął się kontratak bolszewików na Białoruś? 14 maja 1920 r. - Armią Czerwoną dowodził były carski oficer - Michaił Tuchaczewski W tym samym czasie na Ukrainę uderzyla Armia Konna → dowodził Siemion Budionny 3. Walki o granice na wschodzie Polacy opuścili Kijów i wycofali się w kierunku Lwowa, w krótkim czasie w ręce bolszewików wpadły: Wilno, Grodno i Białystok. - Do obrony szykowała się Warszawa klęską i utrata niepodległości. W Białymstoku bolszewicy proklamowali powstanie Polskiej Republiki Rad ustanowili marionetkowy rząd. Tymczasowy Komitet Rewolucyjny tzw. POLREWKOM • Julian Marchlewski jej upadek równałby się z ostaeczną 3 • Feliks Dzierżyński • Feliks Kon ▾Kiedy powstała Rada Obrony Państwa? 1 lipca 1920 → powstanie w Warszawie Rady Obrony Państwa zająć się koordynacją działań obronnych. W skład mieli wchodzić przedstawiciele wszystkich ugrupowań parlamentarnych. Przedstawiciel → Józef Piłsudski Ogłoszono też pobór do armii ochotniczej kierowanej przez Józefa Hallera ▾ Jaka była postawa mocarstw zachodnich odnośnie walk polsko-bolszewickich? Premier Władysław Grabski na międzynarodowej konferencji w belgijskim kurorcie Spa zabiegał o pomoc w walce z bolszewikami oraz pośrednictwo w rozmowach z Rosją na temat rozejmu. miała Mocarstwa zgodziły się na mediacje Polska miała zgodzić się na niekorzystny podział Śląska Cieszyńskiego oraz rezygnacje z Wilna na rzecz Litwy. Chciano aby RP uznała za swoją wschodnią granicę Linię Curzona. Próby mediacji nie powiosły się Pd koniec lipca 1920 r. → do Wwa przybyła aliancka misja dyplomatyczna i wojskowa, jej celem było doradztwo w sprawach sztabowo-szkoleniowych i pośrednictwo w spodziewanych pertraktacjach rozejmowcyh, płynęła również pomoc materialna z zachodu. Polacy z rozgoryczeniem przyjęli stanowisko mocarstw zachodnich Grabski zmuszony był do złożenia urzędu a na jego stanowisko powołano przywódcę ruchu ludowego - Wincentego Witosa Natychmiast wydał on odezwę wzywając ludność chłopską do solidarnej walki w obronie ojczyzny. Kiedy miała miejsce Bitwa Warszawska? 12 - 15 sierpnia 1920 r. → Bitwa Warszawska, walki obronne Radzynina i Wiązowny. Na początku sierpnia 1920 r. → atakujące od północnego-wschodu siły bolszewickie rozpoczeły decydujące natarcie Opór polskich oddziałów na przedpolach stolicy trwał do 15 sierpnia. 3. Walki o granice na wschodzie 4 15 sierpnia 1920 rozpoczęło się kontruderzenie znad Wieprza, skierowane na skrzydło i głębokie tyły wojsk bolszewickich. Armia Czerwona poniosła wielkie straty i została zmuszona do odwrotu. Lord Edgar d Abernon → przewodniczący alianckiej misji w Polsce, naoczyny świadek zdarzeń uznał Bitwę Warszawską za jedną z decydujących o losach Europy i świata. ▾ Czym była bitwa pod Zadwórzem Gdy siły bolszewickie atakowały Warszawę, na południu Armia Konna bezskutecznie próbowała zdobyć Lwów. Jej natarcie zostało zatrzymane właśnie w bitwie pod Zadwórzem, zwanej później polskimi Termopilami. -> Czerwona kawaleria została też odparta przez jednostki polsko-ukrińskie broniące Zamościa Kiedy odbyła się bitwa nad Niemnem? 20-26 wrzesień 1920 r. Ostatecznie przesądziła o klęsce Armii Czerwonej. Pościg za rozbitym i zdemoralizowanym wrogiem trwał do połowy października, kiedy zawarto rozejm klęska Armii Czerwonej przyśpieszyła toczone od lat rozmowy pokojowe ▾ Kiedy podpisano polsko-sowiecki traktat pokojowy? Traktat RYSKI 18 marca 1921 r. - Toczace się negocjacje w Rydze; podpisanie traktatu ▼ Jakie były jego ustalenia? • ustalenie granicy polsko-sowieckiej Od granicy łotewskiej na południe przez bieg rzeki Dźwiny, Dzwisny, błoto poleskie, Zbrucz aż do granicy rumuńskiej na południe ● rekompensata dla Polski za wkład w gospodarkę rosyjską w czasach zaboróww wysokości 30 mln rubli w złocie • zwrot zagrabionych dzieł sztuki, obiektów dziedzictwa kulturalnego i archiwaliów • wzajemna gwaranca suwerenności państwowej i poszanowanie praw mniejszości narodowych 3. Walki o granice na wschodzie 5 ● pozwolenie mieszkańcom terenów pogranicznych na wybory przynależności państwoweji przeprowadzenie repatriacji Warunki były korzystne dla Polski, a granice wschodnie RP okazały się zgodne z koncepcją Dmowskiego. ▼ Jak wyglądała sytuacja na Wileńszczyznie? Litwinie nie zgodzili się na wchłonięcie ich ziem przez RP (koncepcja Dmowskiego), ani na federację (koncepcja Piłsudskieg). Żądali by w granicach niepodległej Litwy znalazła się jej historyczna stolica → Wilno wraz z obszarem Wileńszczyzny. Tereny zamieszkane w więszości przez Polaków; od wiosny 1919 r. pod panowaniem Polaków, którzy mimo to w lecie 1920 r. musieli ją opuścić. Rosja przekazała ten obszar Litwie zyskała wdzięczność jej obywateli. Pokonanie sowietów → zajęcie przez Wojsko Polskie obszarów na wschodzie od linii Bugu Piłsudski sam rozstrzygnął sprawę terytorialnego konfliktu. - W obawie przed negatywną opinią ententy upozorował bunt jednej dywizji Wojska Polskiego, złożonej głównie z żołnierzy pochodzących z Wileńszczyzny. październik 1920 r. - oddziały te pod wodzą gen. Lucjana Zeligowskiego zajeły rejon Wilna → proklamowały powstanie samodzielnego państwa → Litwy Środkowej Po wyborach do Sejmu Orzekającego (zbojkotowanych przez ludność litewską i białoruską) Zeligowski przyłączył Litwę Środkową do RP. 24 marca 1922 → usankcjonowała to uchwała do Sejmu ustawodawczego Rząd Republiki Litewskiej nie uznał tych działań → uważali te ziemię za integralną część swojego kraju, ogłoszony stan wojny z Polskąi zerwano szelkie stosunki dyplomatyczne ▼ Jaka była Armia Polska w tym czasie? Po odzyskaniu niepodległości składało się z niejednolitych oddziałów, posiadało różnorodną broń z magazynów byłych zaborców oraz dostaw państw zachodnich ▾ Czym była Linia Curzona? Państwa ententy postawiły warunek aby rozpoczeły mediacje pokojowe między Polska a Rosją Sowiecką → RP miała się zgodzić na wyznaczenie linii 3. Walki o granice na wschodzie 6 demarkacyjnej o przebiegu: rejon Suwałk-Brzesno, rzeka Bug, na wschód od Przemyśla - Karpaty. Twórcą tej koncepcji był ówczesny szef dyplomacji brytyjskiej lord George Curzon [ker-zon] - jemu zawdzięcza się nazwę. Londyn liczył na wygraną białych, nie popoierał polskich aspiracji terytorialnych. Według nich wschodnia granica dawnego Królestwa Kongresowego stanowiła naturalną linię zasięgi zwartego osadnictwa polskiego, a obszary położone poza nią powinny przypaść Rosji. ▼ Czym był "Cud nad Wisłą"? Przeciwnicy Piłsudskiego wywodzący sie z kręgów endecji i Kościoła starali się za wszelką cene umniejszyć jego zasługi w powstrzymaniu ofensywy bolszewickiej. Dlatego zaczęli wykorzystywać fakt, że przełom w Bitwie Warszawskiej nastąpił 15 sierpnia, w dniu Wniebowzięcia Najświętrzej Maryi Panny i mówic o boskiej interwencji, która sprawiła "Cud nad Wisła". Określenie to z czasem stale przylgnęło do zwycięskich zmagań pod Warszawą w 1920r. ▾ Kim był i z czym kojarzysz? Michaił Tuchaczew • dowodca Armii Czerwonej podczas kontrofensywy bolszewików na białoruś Symon Petrula • stał na czele URL • zawarł dwustrony układ polityczny i sojusz wojskowy z Piłsudskim ▾ Siemion Budionny • dowódca Armii Konnej która uderzyła na Ukrainę równocześnie z kontratakiem armii czerwonej na białoruś ▾ Lucjan Zeligowski • generam odziałów wysłanych na wileńszczyzne w celu udawanego buntu i proklamowania utworzenia Litwy Środkowej, włączył ją potem do RP ▾ Michajło Hruszczew • Pierwszy prezydent URI 3. Walki o granice na wschodzie 7 3. Walki o granice na wschodzie 8