Wiosna Ludów w krajach niemieckich
W krajach niemieckich ruch rewolucyjny przybrał formę tzw. rewolucji marcowej. Demonstranci domagali się liberalnej konstytucji, wolności prasy i sumienia, swobody wyboru zawodu oraz zwołania ogólnoniemieckiego parlamentu. 5 marca 1848 w Heidelbergu zjazd liberałów zdecydował o zwołaniu parlamentu we Frankfurcie nad Menem.
W Prusach król Fryderyk Wilhelm IV początkowo ustępował żądaniom rewolucjonistów. W swojej odezwie "Do moich kochanych berlińczyków" zapowiedział nadanie konstytucji i uwolnienie więźniów politycznych. Jednak już w listopadzie 1848 roku władze rozwiązały stowarzyszenia demokratyczne i gwardię narodową.
Król ostatecznie rozwiązał pruski parlament i samodzielnie ogłosił konstytucję. Ustanowiono dwuizbowy parlament (Izbę Posłów i Izbę Panów), zniesiono sądownictwo szlacheckie na wsi i zlikwidowano przywileje szlacheckie. Monarcha zachował jednak prawo wydawania rozporządzeń z mocą ustawy.
🔍 Warto zapamiętać, że rewolucje w państwach niemieckich pokazały pierwszą próbę zjednoczenia Niemiec na zasadach demokratycznych, choć ostatecznie zakończyła się ona niepowodzeniem.
We Włoszech rewolucja objęła Lombardię, Wenecję, Parmę i Modenę. Mimo wsparcia króla Sardynii Karola Alberta, tzw. "Święta wojna" z Austrią zakończyła się porażkami w bitwach pod Custozą i Novarą. W Państwie Kościelnym papież został zmuszony do ucieczki, a Republika Rzymska przetrwała tylko do momentu francuskiej interwencji.