Zimna wojna - kluczowe pojęcia i przejawy

Zimna wojna to stan napięcia między blokiem państw komunistycznych pod przewodnictwem ZSRR a blokiem państw demokratycznych na czele z USA, trwający ponad 40 lat po II wojnie światowej. Był to konflikt bez otwartej walki zbrojnej, ale pełen napięć i rywalizacji na wielu płaszczyznach.

Definicja: Żelazna kurtyna to termin określający izolację obszarów pod władzą ZSRR od niekomunistycznego świata.

Główne przejawy zimnej wojny obejmowały:

1. Wojny zastępcze - konflikty zbrojne między innymi państwami, wspierane przez USA i ZSRR.

2. Wojna ideologiczna i propagandowa:

   • Ze strony bloku wschodniego: oskarżenia o imperializm, indoktrynacja ludności, wykorzystywanie ruchów pacyfistycznych.
   • Ze strony USA: "czerwona panika", inwigilacja sympatyków komunizmu, motyw walki z komunizmem w popkulturze.

Vocabulary: Imperializm to polityka państw mocarstwowych dążąca do podporządkowania sobie innych krajów.

3. Wyścig zbrojeń - rywalizacja w ilości i rodzaju broni, szczególnie jądrowej.

Highlight: Koszty wyścigu zbrojeń przyspieszyły ruinę gospodarczą bloku wschodniego i doprowadziły do rozmów rozbrojeniowych.

4. Wyścig kosmiczny - rywalizacja w podboju kosmosu, obejmująca m.in. pierwszy sztuczny satelita (ZSRR), pierwszy człowiek w kosmosie (ZSRR) i na Księżycu (USA).

Example: Pierwszym człowiekiem w kosmosie był Jurij Gagarin (ZSRR, 1961), a na Księżycu - Neil Armstrong (USA, 1969).

Zimna wojna miała ogromny wpływ na kształtowanie się powojennego ładu światowego i relacji międzynarodowych, a jej skutki są odczuwalne do dziś.