Bezkrólewie i wolna elekcja
Rzeczpospolita Obojga Narodów w 1569 roku zajmowała aż 800 tysięcy km² i liczyła około 7,5 miliona mieszkańców. Był to prawdziwy tygiel narodowościowy i religijny - mieszkali tu Polacy, Rusini, Niemcy, Litwini i Żydzi, wyznający katolicyzm, prawosławie, luteranizm, kalwinizm, arianizm, judaizm i islam.
Społeczeństwo dzieliło się na cztery stany: duchowieństwo, szlachtę, mieszczaństwo i chłopstwo. Po śmierci króla Zygmunta Augusta w 1572 roku nastąpiło bezkrólewie. Zastępcą króla (interreksem) został prymas Polski.
W 1573 roku uchwalono konfederację warszawską gwarantującą tolerancję religijną i wybrano na króla Henryka Walezego, który... uciekł do Francji już rok później!
Ważne! Podczas elekcji (wyboru króla) szlachta zawierała z nowym władcą umowę zwaną pacta conventa, która określała jego obowiązki i prawa. To był początek "złotej wolności szlacheckiej".