Awangarda Krakowska i Julian Przyboś
Awangarda Krakowska realizowała hasło 3×M (miasto, masa, maszyna), promując obraz nowoczesnej, rozwijającej się aglomeracji. Odrzucała natchnienie na rzecz koncepcji artysty jako "inżyniera słowa". Przyboś i inni awangardziści stosowali zasadę konstrukcji, ekonomii języka i zaskakujących zestawień.
W wierszu "Gmachy" Przyboś wyraża fascynację rozrastającym się miastem. Podmiot liryczny podziwia ludzką zdolność do tworzenia coraz wyższych budowli, a pracujący ludzie stają się głównym tematem poezji. Z kolei w "Z Tatr" poeta nie odtwarza tradycyjnego obrazu gór, lecz jako kreator tworzy świat według własnej woli.
Tadeusz Peiper w wierszu "Ulica" przedstawia scenerię miejską, gdzie świat wyznaczają elementy programu awangardowego: miasto, masa i maszyna. Poeta pokazuje silną więź łączącą człowieka z miastem.
Zapamiętaj! Awangarda odrzucała rolę natchnienia i intuicji. Peiper postulował poezję będącą efektem świadomego wysiłku intelektualno-estetycznego. Artysta w jego ujęciu to rzemieślnik przetwarzający rzeczywistość, a nie natchniony wieszcz.