Treść i motywy utworu
Treść "Bogurodzicy" ma formę modlitwy zbiorowej. W pierwszej zwrotce podmiot liryczny zwraca się do Maryi z prośbą o wstawiennictwo u jej Syna. Druga zwrotka kieruje prośbę do Jezusa, poprzez osobę św. Jana Chrzciciela, o wyjednanie łask dla wiernych. Kolejne zwrotki odnoszą się do męki i zmartwychwstania Chrystusa, wyrażając nadzieję wierzących na życie wieczne.
W utworze wyraźnie widoczny jest motyw pośrednictwa, nawiązujący do filozofii św. Tomasza z Akwinu o hierarchicznym porządku świata. Zgodnie z tą ideą, człowiek nie jest godny, by zwracać się bezpośrednio do Boga, dlatego potrzebuje pośrednictwa Maryi i świętych.
W "Bogurodzicy" pojawia się także motyw deesis (z greckiego "modlitwa" lub "prośba") - typowy dla średniowiecznej sztuki układ, w którym centralną postacią jest Jezus, po jego lewej stronie znajduje się Matka Boska, a po prawej święty (tu Jan Chrzciciel). Motyw ten podkreśla rolę orędowników w drodze człowieka do zbawienia.
Czy wiesz? "Bogurodzica" odzwierciedla średniowieczny teocentryzm - światopogląd, w którym Bóg jest centrum wszechświata, a celem ludzkiego życia jest "zbożny pobyt" na ziemi i "rajski przebyt" po śmierci. Te wartości wyrażone w ostatnich wersach drugiej zwrotki doskonale oddają mentalność średniowiecznego chrześcijanina.