Pobierz z
Google Play
Proste zwierzęta bezkręgowe
Metabolizm
Kręgowce zmiennocieplne
Chemiczne podstawy życia
Genetyka klasyczna
Układ pokarmowy
Komórka
Organizm człowieka jako funkcjonalna całość
Bakterie i wirusy. organizmy beztkankowe
Rozmnażanie i rozwój człowieka
Ekologia
Aparat ruchu
Genetyka molekularna
Genetyka
Układ wydalniczy
Pokaż wszystkie tematy
Systematyka związków nieorganicznych
Budowa atomu a układ okresowy pierwiastków chemicznych
Gazy i ich mieszaniny
Reakcje chemiczne w roztworach wodnych
Sole
Wodorotlenki a zasady
Efekty energetyczne i szybkość reakcji chemicznych
Węglowodory
Roztwory
Stechiometria
Pochodne węglowodorów
Układ okresowy pierwiastków chemicznych
Kwasy
Świat substancji
Reakcje utleniania-redukcji. elektrochemia
Pokaż wszystkie tematy
43
Udostępnij
Zapisz
Pobierz
Części zdania to elementy tworzące podstawową jednostkę składniową, czyli zdanie. W języku polskim występuje 5 części zdania. Są to: podmiot, orzeczenie, przydawka, dopełnienie i okolicznik. Orzeczenie to część zdania, która wyraża czynność podmiotu. Można powiedzieć, że jest to najważniejsza część zdania, bo bez orzeczenia wypowiedzenie nie jest zdaniem. Orzeczenie odpowiada na pytania: ● Części zdania. Podmiot logiczny i gramatyczny. ● ● ● Co robi? W jakim jest stanie? Jaką ma właściwość? Co ma zrobić? Co może zrobić? Rodzaje orzeczeń: ● Orzeczenie proste - orzeczenie czasownikowe: Może być wyrażone osobową formą czasownika, nieosobową formą czasownika zakończoną na -no lub -to np. umyto. Może być także wyrażone czasownikiem nieosobowym np. trzeba, można, należy. Przykłady: O Andrzej jedzie na hulajnodze. O Spalono las. Orzeczenie złożone - orzeczenie imienne: Składa się z dwóch części: łącznika oraz orzecznika. Rolę orzecznika mogą pełnić różne części mowy: rzeczownik, zaimek rzeczowny, przymiotnik, liczebnik, imiesłów przymiotnikowy czynny, imiesłów przymiotnikowy bierny, przysłówek i wyrażenia przyimkowe. Przykład: o Kiedyś będę sławny. (będę - łącznik, sławny - orzecznik przymiotnikowy) Orzeczenie opisowe: To orzeczenie wyrażone stałymi związkami frazeologicznymi takimi jak np. "wyjść za mąż". Podmiot to część zdania, która oznacza osoby, zwierzęta, przedmioty, pojęcia abstrakcyjne, nazywa osoby, rzeczy, zjawiska, które są wykonawcami czynności lub stanów opisywanych przez orzeczenie. Podmiotem jest najczęściej rzeczownik w mianowniku lub inne części mowy np. Przymiotnik. Odpowiada na pytania: ● Kto? Co? Rodzaje podmiotu: ● ● Podmiot Gramatyczny Wyrażony jest rzeczownikiem lub zaimkiem w mianowniku. Przykład: O Marcin poszedł do szkoły. Podmiot logiczny Podmiot logiczny...
Użytkownik iOS
Filip, użytkownik iOS
Zuzia, użytkownik iOS
wyrażony rzeczownikiem lub zaimkiem, występuje w zdaniach oznaczających nadmiar, niedobór czegoś, brak czy nieobecność. ● Przykład: O Matki od dawna nie było. Podmiot szeregowy Podmiot szeregowy wyrażony co najmniej dwoma wyrazami, tworzą go rzeczowniki lub zaimki w mianowniku, połączone przecinkami lub spójnikami. Przykład: o Andrzej i Heniek świetnie się bawili. ● Podmiot zerowy Podmiot zerowy występuje w zdaniu bezpodmiotowym. Jest to zdanie w którym nie występuje podmiot. Przykład: ● Podmiot domyślny Podmiot domyślny to podmiot, który nie jest wyrażony wprost, lecz można się go domyślić. Przykład: O Byliśmy w parku (podmiot domyślny - my) Przydawka to część zdania, która określa cechy, właściwości rzeczownika w zdaniu. Przydawka może określać wyłącznie rzeczownik i może być wyrażona rzeczownikiem, przymiotnikiem, zaimkiem czy liczebnikiem. O Bawiono się do rana. Odpowiada na pytania: jaki? ● jaka? jakie? • czyj? czyja? • czyje? • który? ● która? ● które? Rodzaje przydawki: Przymiotna Przydawka przymiotna jest wyrażona rzeczownikiem, zaimkiem przymiotnym, imiesłowem przymiotnikowym, przyimkiem lub liczebnikiem. Przykłady: O pomalowane ściany ● ● O jego pies. Dopełniaczowa Przydawka dopełniaczowa jest wyrażona rzeczownikiem w dopełniaczu. Przykład: O pies Henryka. ● Przydawka rzeczownikowa Jest wyrażona rzeczownikiem, który zwykle przyjmuje taki sam przypadek jak rzeczownik przez niego określany. Przykłady: O O Przydawka przyimkowa Przydawka przyimkowa to przydawka, którą tworzy wyrażenie przyimkowe. Przykłady: O domek z kart O podróż w nieznane Dopełnienie to część zdania, która określa czasownik informując o przedmiotach i osobach objętych daną czynnością. Dopełnieniem jest najczęściej rzeczownik lub wyrażenie przyimkowe. Przykład: Tata marzy o podwyżce. lekarz dentysta miasto Gdańsk Odpowiada na pytania: ● kogo? czego? ● komu? czemu? ● kogo? co? ● kim? ● czym? ● kim? czym? Rodzaje dopełnień: ● Dopełnienie bliższe Dopełnienie bliższe, to takie, które przy zamianie ze strony czynnej na bierną staje się podmiotem np.: O Paweł czyta książkę (dopełnienie) Książka (podmiot) jest czytana przez Pawła. Dopełnienie dalsze Dopełnienie dalsze przy zamianie zdania ze strony czynnej na bierną nie staje się podmiotem, po prostu nie występuje w stronie biernej np.: O Popatrz na mnie. Dopełnieniem dalszym może być bezokolicznik. Okolicznik to część zdania, która określa czasownik. Wskazuje na okoliczności towarzyszące danej czynności, uzupełnia treść czasownika, informując o jego jakości czy okolicznościach jakiegoś wydarzenia, ale nie jest konieczny. Rodzaje okoliczników: ● Czasu ● ● ● ● ● O Pytania: Kiedy? Jak długo? Do kiedy? Odkąd? O Przykład: spotkajmy się jutro. Miejsca O Pytania: Gdzie? Którędy? Dokąd? Skąd? O Przykład: Wczoraj nie byłem w szkole. Przyczyny O O Celu Pytar Dlaczego? Z jakiego powodu? Przykład: Z powodu awarii winda jest nieczynna Pytania: W jakim celu? Przykład: Zrobiłem to dla pieniędzy O O Sposobu O Pytania: Jak? W jaki sposób? O Przykład: Dał się zrobić jak dziecko. Przyzwolenia Pytania: Mimo czego? Wbrew czemu? O Przykład: Mimo silnego wiatru poszedł na spacer. Warunku O Przykład: Pójdziemy na spacer jeśli będzie ładna pogoda. O Pytania: W jakim wypadku? Stopnia i miary O Pytania: W jakim stopniu? Jak bardzo? O Przykład: Kochała go bardzo.
43
Udostępnij
Zapisz
135
Notatka
1
W paru prostych słowach wytłumaczyone, ocenione na 5-
199
Notatka zawiera informacje o orzeczeniu, podmiocie, przydawce, dopełnieniu oraz okoliczniku.
138
Części zdania podmiot, orzeczenie, przydawka dopełnienie i okolicznik
297
Rodzaje wypowiedzeń, budowa wypowiedzenia, części zdania (podmiot, orzeczenie, przydawka, dopełnienie, okolicznik)
474
Części mowy, tryby, składnia
Części zdania to elementy tworzące podstawową jednostkę składniową, czyli zdanie. W języku polskim występuje 5 części zdania. Są to: podmiot, orzeczenie, przydawka, dopełnienie i okolicznik. Orzeczenie to część zdania, która wyraża czynność podmiotu. Można powiedzieć, że jest to najważniejsza część zdania, bo bez orzeczenia wypowiedzenie nie jest zdaniem. Orzeczenie odpowiada na pytania: ● Części zdania. Podmiot logiczny i gramatyczny. ● ● ● Co robi? W jakim jest stanie? Jaką ma właściwość? Co ma zrobić? Co może zrobić? Rodzaje orzeczeń: ● Orzeczenie proste - orzeczenie czasownikowe: Może być wyrażone osobową formą czasownika, nieosobową formą czasownika zakończoną na -no lub -to np. umyto. Może być także wyrażone czasownikiem nieosobowym np. trzeba, można, należy. Przykłady: O Andrzej jedzie na hulajnodze. O Spalono las. Orzeczenie złożone - orzeczenie imienne: Składa się z dwóch części: łącznika oraz orzecznika. Rolę orzecznika mogą pełnić różne części mowy: rzeczownik, zaimek rzeczowny, przymiotnik, liczebnik, imiesłów przymiotnikowy czynny, imiesłów przymiotnikowy bierny, przysłówek i wyrażenia przyimkowe. Przykład: o Kiedyś będę sławny. (będę - łącznik, sławny - orzecznik przymiotnikowy) Orzeczenie opisowe: To orzeczenie wyrażone stałymi związkami frazeologicznymi takimi jak np. "wyjść za mąż". Podmiot to część zdania, która oznacza osoby, zwierzęta, przedmioty, pojęcia abstrakcyjne, nazywa osoby, rzeczy, zjawiska, które są wykonawcami czynności lub stanów opisywanych przez orzeczenie. Podmiotem jest najczęściej rzeczownik w mianowniku lub inne części mowy np. Przymiotnik. Odpowiada na pytania: ● Kto? Co? Rodzaje podmiotu: ● ● Podmiot Gramatyczny Wyrażony jest rzeczownikiem lub zaimkiem w mianowniku. Przykład: O Marcin poszedł do szkoły. Podmiot logiczny Podmiot logiczny...
Części zdania to elementy tworzące podstawową jednostkę składniową, czyli zdanie. W języku polskim występuje 5 części zdania. Są to: podmiot, orzeczenie, przydawka, dopełnienie i okolicznik. Orzeczenie to część zdania, która wyraża czynność podmiotu. Można powiedzieć, że jest to najważniejsza część zdania, bo bez orzeczenia wypowiedzenie nie jest zdaniem. Orzeczenie odpowiada na pytania: ● Części zdania. Podmiot logiczny i gramatyczny. ● ● ● Co robi? W jakim jest stanie? Jaką ma właściwość? Co ma zrobić? Co może zrobić? Rodzaje orzeczeń: ● Orzeczenie proste - orzeczenie czasownikowe: Może być wyrażone osobową formą czasownika, nieosobową formą czasownika zakończoną na -no lub -to np. umyto. Może być także wyrażone czasownikiem nieosobowym np. trzeba, można, należy. Przykłady: O Andrzej jedzie na hulajnodze. O Spalono las. Orzeczenie złożone - orzeczenie imienne: Składa się z dwóch części: łącznika oraz orzecznika. Rolę orzecznika mogą pełnić różne części mowy: rzeczownik, zaimek rzeczowny, przymiotnik, liczebnik, imiesłów przymiotnikowy czynny, imiesłów przymiotnikowy bierny, przysłówek i wyrażenia przyimkowe. Przykład: o Kiedyś będę sławny. (będę - łącznik, sławny - orzecznik przymiotnikowy) Orzeczenie opisowe: To orzeczenie wyrażone stałymi związkami frazeologicznymi takimi jak np. "wyjść za mąż". Podmiot to część zdania, która oznacza osoby, zwierzęta, przedmioty, pojęcia abstrakcyjne, nazywa osoby, rzeczy, zjawiska, które są wykonawcami czynności lub stanów opisywanych przez orzeczenie. Podmiotem jest najczęściej rzeczownik w mianowniku lub inne części mowy np. Przymiotnik. Odpowiada na pytania: ● Kto? Co? Rodzaje podmiotu: ● ● Podmiot Gramatyczny Wyrażony jest rzeczownikiem lub zaimkiem w mianowniku. Przykład: O Marcin poszedł do szkoły. Podmiot logiczny Podmiot logiczny...
Użytkownik iOS
Filip, użytkownik iOS
Zuzia, użytkownik iOS
wyrażony rzeczownikiem lub zaimkiem, występuje w zdaniach oznaczających nadmiar, niedobór czegoś, brak czy nieobecność. ● Przykład: O Matki od dawna nie było. Podmiot szeregowy Podmiot szeregowy wyrażony co najmniej dwoma wyrazami, tworzą go rzeczowniki lub zaimki w mianowniku, połączone przecinkami lub spójnikami. Przykład: o Andrzej i Heniek świetnie się bawili. ● Podmiot zerowy Podmiot zerowy występuje w zdaniu bezpodmiotowym. Jest to zdanie w którym nie występuje podmiot. Przykład: ● Podmiot domyślny Podmiot domyślny to podmiot, który nie jest wyrażony wprost, lecz można się go domyślić. Przykład: O Byliśmy w parku (podmiot domyślny - my) Przydawka to część zdania, która określa cechy, właściwości rzeczownika w zdaniu. Przydawka może określać wyłącznie rzeczownik i może być wyrażona rzeczownikiem, przymiotnikiem, zaimkiem czy liczebnikiem. O Bawiono się do rana. Odpowiada na pytania: jaki? ● jaka? jakie? • czyj? czyja? • czyje? • który? ● która? ● które? Rodzaje przydawki: Przymiotna Przydawka przymiotna jest wyrażona rzeczownikiem, zaimkiem przymiotnym, imiesłowem przymiotnikowym, przyimkiem lub liczebnikiem. Przykłady: O pomalowane ściany ● ● O jego pies. Dopełniaczowa Przydawka dopełniaczowa jest wyrażona rzeczownikiem w dopełniaczu. Przykład: O pies Henryka. ● Przydawka rzeczownikowa Jest wyrażona rzeczownikiem, który zwykle przyjmuje taki sam przypadek jak rzeczownik przez niego określany. Przykłady: O O Przydawka przyimkowa Przydawka przyimkowa to przydawka, którą tworzy wyrażenie przyimkowe. Przykłady: O domek z kart O podróż w nieznane Dopełnienie to część zdania, która określa czasownik informując o przedmiotach i osobach objętych daną czynnością. Dopełnieniem jest najczęściej rzeczownik lub wyrażenie przyimkowe. Przykład: Tata marzy o podwyżce. lekarz dentysta miasto Gdańsk Odpowiada na pytania: ● kogo? czego? ● komu? czemu? ● kogo? co? ● kim? ● czym? ● kim? czym? Rodzaje dopełnień: ● Dopełnienie bliższe Dopełnienie bliższe, to takie, które przy zamianie ze strony czynnej na bierną staje się podmiotem np.: O Paweł czyta książkę (dopełnienie) Książka (podmiot) jest czytana przez Pawła. Dopełnienie dalsze Dopełnienie dalsze przy zamianie zdania ze strony czynnej na bierną nie staje się podmiotem, po prostu nie występuje w stronie biernej np.: O Popatrz na mnie. Dopełnieniem dalszym może być bezokolicznik. Okolicznik to część zdania, która określa czasownik. Wskazuje na okoliczności towarzyszące danej czynności, uzupełnia treść czasownika, informując o jego jakości czy okolicznościach jakiegoś wydarzenia, ale nie jest konieczny. Rodzaje okoliczników: ● Czasu ● ● ● ● ● O Pytania: Kiedy? Jak długo? Do kiedy? Odkąd? O Przykład: spotkajmy się jutro. Miejsca O Pytania: Gdzie? Którędy? Dokąd? Skąd? O Przykład: Wczoraj nie byłem w szkole. Przyczyny O O Celu Pytar Dlaczego? Z jakiego powodu? Przykład: Z powodu awarii winda jest nieczynna Pytania: W jakim celu? Przykład: Zrobiłem to dla pieniędzy O O Sposobu O Pytania: Jak? W jaki sposób? O Przykład: Dał się zrobić jak dziecko. Przyzwolenia Pytania: Mimo czego? Wbrew czemu? O Przykład: Mimo silnego wiatru poszedł na spacer. Warunku O Przykład: Pójdziemy na spacer jeśli będzie ładna pogoda. O Pytania: W jakim wypadku? Stopnia i miary O Pytania: W jakim stopniu? Jak bardzo? O Przykład: Kochała go bardzo.