Czas, miejsce i plan wydarzeń
Akcja dramatu rozgrywa się późnym wieczorem w przeddzień zaduszek, w cmentarnej kaplicy na Litwie. To właśnie tam odbywa się tajemniczy obrzęd zwany "ucztą kozła".
Plan wydarzeń układa się w logiczną całość: najpierw wieśniacy zbierają się w kaplicy, potem pojawiają się kolejno dusze dzieci (Józio i Rózia), Złego Pana, pasterki Zosi, a na końcu tajemnicza zjawa młodzieńca z krwawiącą raną na sercu.
Guślarz pełni kluczową rolę jako przewodnik obrzędu - wzywa duchy i oferuje im pomoc. To on komunikuje się z zaświatami, chociaż nie udaje mu się odesłać ostatniego ducha. Towarzyszą mu wieśniacy, którzy przybyli, by dowiedzieć się, jak postępować, aby po śmierci trafić do nieba.
Warto zapamiętać! W dramacie pojawiają się trzy rodzaje duchów: lekkie (Józio i Rózia), ciężkie (Zły Pan) i pośrednie (Zosia). Ich pośmiertny los odzwierciedla ich ziemskie czyny!
Dzięki tym duchom poznajemy różne ludzkie wady i cnoty. Niewinne dzieci nie zaznały ziemskiego cierpienia, okrutny Pan jest karany za swoje złe czyny, a Zosia cierpi za to, że lekceważyła miłość chłopców.