Widzenie księdza Piotra - mesjanistyczna wizja Polski
Ksiądz Piotr to przeciwieństwo buntowniczego Konrada - modli się leżąc krzyżem, co pokazuje jego pokorę. Walczy o duszę zbłąkanego poety i jest gotowy poświęcić się za jego zbawienie.
Widzenie składa się z trzech części. Pierwsza dotyczy 1823 roku - cara porównuje się do Heroda, a wywózki na Syberię do drogi krzyżowej. Jest jednak nadzieja: jeden Polak uniknie wywózki i stanie się obrońcą narodu (postać "Czterdzieści i cztery").
Druga część pokazuje sytuację po upadku powstania listopadowego. Europa zachowała się obłudnie - Francja uchyliła się od pomocy (piłatyzm). Zaborcy przyczynili się do "ukrzyżowania" Polski: Austria podała ocet, Prusy żółć, a Rosja przebiła bok.
Mesjanizm Polski oznacza, że jak Chrystus, naród musi cierpieć, aby wybawić siebie i innych. "Matka Wolność u nóg zapłakana stoi" - to obraz Stabat Mater Dolorosa, który pokazuje Polskę jako matkę cierpiącą za swoje dzieci.
Kluczowe: Mesjanizm to wiara, że Polska ma szczególną misję - przez cierpienie ma odkupić siebie i inne narody, podobnie jak Chrystus odkupił ludzkość.