"Elegia o... (chłopcu polskim)" - analiza wiersza Baczyńskiego
Podmiotem lirycznym w utworze jest matka, która mimo dorosłości syna-żołnierza, wciąż postrzega go jak dziecko. Jej głos pełen jest bólu i bezsilności wobec rzeczywistości, która odebrała jej możliwość wpływu na rozwój własnego dziecka.
Wojna bezlitośnie pozbawiła młodego chłopca jego marzeń i niewinności. Zamiast normalnego dorastania, musiał doświadczyć śmierci, zniszczeń i przemocy. Kontrast między dzieciństwem a brutalną rzeczywistością wojenną jest jednym z głównych motywów utworu.
Mimo że syn został zmuszony do działań sprzecznych z zasadami człowieczeństwa, zachował wewnętrzną czystość moralną. Baczyński pokazuje, jak młody Polak, choć musiał strzelać i zabijać, pozostał wewnętrznie nieskażony złem wojny.
💡 W utworze pojawia się nawiązanie do średniowiecznego toposu Stabat Mater Dolorosa, przedstawiającego Matkę Boską cierpiącą pod krzyżem po śmierci Chrystusa. To porównanie matki polskiego żołnierza do Matki Boskiej podkreśla uniwersalność cierpienia matek tracących synów.
Finał wiersza przedstawia śmierć młodzieńca, choć Baczyński sugeruje, że przed fizycznym odejściem chłopiec mógł umierać również duchowo - z powodu wyrzutów sumienia i wewnętrznego konfliktu. To poruszające zakończenie symbolizuje tragiczny los całego pokolenia Kolumbów.