Funkcje języka w komunikacji
Funkcje języka można podzielić na kilka głównych kategorii, zależnie od tego, na co kładziemy nacisk w komunikacji. Każda z tych funkcji pojawia się w różnych sytuacjach komunikacyjnych.
Funkcja przedstawieniowa służy do przekazywania wiedzy i informacji. Najczęściej spotykamy ją w tekstach naukowych i popularnonaukowych, gdzie głównym celem jest obiektywne opisanie rzeczywistości.
Funkcja ekspresywna pozwala na oddanie uczuć i emocji nadawcy. Wykorzystuje wykrzyknienia i onomatopeje (dźwiękonaśladownictwo), aby wyrazić stany emocjonalne mówiącego.
Funkcja impresywna (czasem nazywana też apelatywną) skierowana jest na odbiorcę i ma na celu wywołanie określonej reakcji. Wykorzystuje tryb rozkazujący, slogany, komendy i apele - często służy do manipulacji.
💡 Warto wiedzieć! W codziennych rozmowach zazwyczaj używamy kilku funkcji języka naraz, choć jedna z nich może dominować. Na przykład mówiąc "Zamknij okno, zimno mi", wykorzystujemy zarówno funkcję impresywną (rozkaz), jak i ekspresywną (wyrażenie uczucia).
Funkcja poetycka koncentruje się na estetyce wypowiedzi i jest typowa dla literatury pięknej. Charakteryzują ją nietypowe zestawienia wyrazów, które mają wywołać efekt artystyczny.
Funkcja fatyczna służy nawiązaniu i podtrzymaniu kontaktu między rozmówcami. Używamy jej, gdy pytamy "Co słychać?" albo mówimy "Rozumiesz, o co mi chodzi?".
Funkcja metajęzykowa pojawia się, gdy mówimy o samym języku, tworzymy definicje lub zastanawiamy się nad znaczeniem słów. Sprawdza, czy rozmówcy posługują się tym samym kodem językowym.