Kluczowe pojęcia Młodej Polski
Twórcy młodopolscy ostro krytykowali filistera - typowego mieszczanina, którego cechowały: brak wyższych aspiracji, skupienie na dobrach materialnych, ograniczone myślenie i brak wrażliwości na piękno. Stanowił on przeciwieństwo artystycznej duszy.
Bohema (cyganeria artystyczna) to środowisko ubogich artystów prowadzących ekscentryczny tryb życia. Przeciwstawiali się mieszczaństwu, często skandalizowali, sięgali po używki i alkohol. Ich centrum stał się Kraków, gdzie przewodził im Stanisław Przybyszewski.
Młodopolanie głosili hasło sztuki dla sztuki, postulując, że dzieło artystyczne nie musi pełnić funkcji utylitarnych, moralizatorskich czy rozrywkowych. Sztuka miała być wyrazem uczuć autora, nie musiała być zrozumiała dla wszystkich odbiorców.
Charakterystycznymi postaciami epoki byli dekadent - człowiek cierpiący na "chorobę końca wieku", uciekający od bólu istnienia, oraz femme fatale - kobieta fascynująca i niszczycielska zarazem. Motyw erotyki łamał tabu, przedstawiał miłość w wymiarze zmysłowym i często łączył się z motywem śmierci (Tanatos).
Zapamiętaj! Młoda Polska to epoka kontrastów - z jednej strony pesymizm i dekadencja, z drugiej fascynacja zmysłowością i nowe sposoby wyrazu artystycznego. Te napięcia najlepiej oddają kluczowe pojęcia epoki.