Życie i twórczość Baczyńskiego
Krzysztof Kamil Baczyński (1921-1944) to poeta-żołnierz, który swoją krótką biografią ucieleśnił los całego pokolenia. W 1943 roku wstąpił do harcerskich oddziałów Armii Krajowej ("Szare Szeregi"), należąc do słynnego batalionu "Zośka". Zginął zaledwie czwartego dnia powstania warszawskiego, 4 sierpnia 1944 roku.
Poezja Baczyńskiego charakteryzuje się pesymizmem i katastroficzną wizją świata. Często pojawia się w niej tęsknota za utraconym rajem (Arkadią), motyw tragicznego losu pokolenia oraz nawiązania do romantyzmu. Jego utwory cechuje wizyjność i symboliczność, a dominującymi motywami są ból, mrok, miłość, czas i cisza.
W wierszu "Pokolenie" poeta podzielił tekst na trzy wyraźne części. Najpierw ukazuje arkadyjską naturę, następnie opisuje okrucieństwa wojny, by w końcu scharakteryzować swoje pokolenie - Kolumbów. Podmiot liryczny, utożsamiający się z całą generacją, mówi o życiu w ciągłym strachu, o konieczności zapominania dla przetrwania, o braku nadziei na dobre zakończenie.
Warto zapamiętać: Baczyński w swoich wierszach często używa elipsy - celowego pominięcia części wypowiedzi, co zwiększa dramatyzm i pozwala czytelnikowi uzupełnić brakujące treści własną wyobraźnią.
Wiersz "Historia" wprowadza pojęcie historiozofii - filozoficznych rozważań nad sensem dziejów. Poeta przedstawia historię jako zamknięty krąg powtarzalnego doświadczenia - kolejne pokolenia giną za ojczyznę, historia zatacza koło. Podmiot liryczny, pogodzony z własnym losem, wyraża katastroficzną wizję dziejów, w której nie ma miejsca na dobro w świecie ogarniętym wojną.