Bohaterowie i problematyka utworu
Głównym bohaterem jest narrator, którego można utożsamiać z samym autorem. Relacjonuje wydarzenia bez oceniania ich - wystarczającym komentarzem jest zestawienie "lepszego" życia w starej części obozu z wegetacją w nowych odcinkach. Wśród innych postaci poznajemy Mirkę - blokową w Perskim Rynku, która romansuje z więźniem i próbuje uratować chore dziecko, Rudą - również blokową, starającą się chronić więźniarki przed śmiercią, oraz Żyda - znajomego narratora, który romansuje z Mirką.
Borowski ukazuje koszmar obozowej rzeczywistości bez moralizowania. Zamiast tego tworzy wstrząsający obraz poprzez zestawianie kontrastów. Pokazuje obojętność więźniów wobec śmierci innych, wynikającą nie z braku empatii, lecz z bezsilności i instynktu przetrwania. W obozie każdy koncentruje się na własnym przeżyciu, handlując i czekając na paczki od bliskich, podczas gdy obok giną tysiące niewinnych ludzi.
Tytułowi "ludzie, którzy szli" przewijają się przez całe opowiadanie, stając się nieodłącznym elementem codzienności obozowej. Śmierć jest tak powszechna, że więźniowie postrzegają ją jako coś normalnego, a zmniejszenie liczby transportów wydaje się zaburzeniem rutyny.
Główne motywy utworu to: obóz wojenny i jego wpływ na ludzi, kryzys wartości podczas II wojny światowej, cierpienie, zło, śmierć oraz relacja między katem a ofiarą.
Zapamiętaj: Opowiadanie "Ludzie, którzy szli" należy do literatury faktu o tematyce obozowej (lagrowej). Borowski nie ocenia wprost opisywanych zdarzeń, ale poprzez zestawienie codziennych czynności z masowym mordowaniem ludzi tworzy wstrząsający obraz rzeczywistości obozowej.