Śmierć Pułkownika - Adam Mickiewicz
Wyobraź sobie rok 1831 - trwa powstanie listopadowe, a w głuchej puszczy przed chatką leśnika rozgrywa się dramatyczna scena. Mickiewicz napisał ten wiersz pod wrażeniem prawdziwej historii Emilii Plater, szlachcianki, która przystąpiła do powstania z własnym oddziałem partyzantów.
Emilka Plater to nie była zwykła kobieta - wykazała się ogromnym talentem wojskowym i prowadziła swoich żołnierzy z niezwykłą odwagą. Gdy oddała życie za wolność Polski, Mickiewicz postanowił uhonorować jej pamięć tym wierszem.
Historia rozwija się stopniowo: żołnierze stają przed domem umierającego dowódcy, odczuwają smutek z powodu jego stanu, a potem przychodzi ksiądz z sakramentami. Wszyscy modlą się razem i płaczą nad wielkim rycerzem.
Ważne: Największym zaskoczeniem wiersza jest odkrycie, że pułkownik to w rzeczywistości kobieta - co pokazuje, jak niezwykła była odwaga Emilii.
Głównym tematem jest patriotyzm i walka o niepodległość, szczególnie udział kobiet w tej walce. Mickiewicz przedstawił Emilię jako prawdziwą patriotkę godną naśladowania, która poświęciła wszystko dla najwyższej wartości - ojczyzny.