Filozoficzne podstawy epoki
Artyści Młodej Polski często inspirowali się nowymi prądami filozoficznymi. Schopenhaueryzm, czyli poglądy Artura Schopenhauera, głosił, że "świat jest moim wyobrażeniem" - to człowiek i jego świadomość stwarzają rzeczywistość. Schopenhauer propagował pesymizm - przekonanie, że świat z natury jest pełen cierpienia. Wyjściem mogła być nirwana, miłość bliźniego lub kontemplacja sztuki.
Bergsonizm, filozofia Henriego Bergsona, podkreślał, że rzeczywistość jest zmienna i dynamiczna. Wszechświatem kieruje życiodajny élan vital (pęd życiowy), a podstawowym narzędziem poznania jest intuicja, swego rodzaju instynkt pozwalający zrozumieć istotę rzeczy.
Nietzscheanizm wprowadził kontrowersyjne koncepcje, w tym wiarę w nadczłowieka - jednostkę postawioną ponad prawem ze względu na swoją intelektualną, duchową i fizyczną przewagę. Nietzsche głosił także upadek chrześcijaństwa, wyrażony słynnym stwierdzeniem "Bóg umarł", oraz nihilizm - negację stałego porządku moralnego.
Pamiętaj! Przygotowując się do sprawdzianu, zwróć szczególną uwagę na najważniejsze wiersze młodopolskich poetów i omawiane lektury obowiązkowe - "Wesele", "Chłopi" oraz "Rozdziobią nas kruki, wrony...". Znajomość ich tematyki i problematyki będzie kluczowa dla dobrego wyniku!