Młoda Polska - podstawowe informacje
Młoda Polska to okres w polskiej kulturze trwający od 1891 do 1918 roku. Nazwa pochodzi od tytułu tomu poezji Kazimiera Przerwy-Tetmajera wydanego w 1894 roku. Ten ruch artystyczny nazywany jest też modernizmem, fin de siècle lub secesją.
Okres ten rozpoczął się symbolicznie w 1891 roku wydaniem pierwszego tomu poezji Przerwy-Tetmajera. Zakończył się odzyskaniem przez Polskę niepodległości w 1918 roku. To były czasy wielkich przemian w europejskiej sztuce - w 1874 roku w Paryżu odbyła się pierwsza wystawa impresjonistów.
Głównym ośrodkiem tego ruchu był Lwów i jego okolice, gdzie koncentrowało się życie artystyczne i intelektualne. To tam powstawały najważniejsze dzieła i formułowano nowe idee artystyczne.
Pamiętaj: Młoda Polska to nie tylko literatura - to cały ruch kulturowy obejmujący malarstwo, muzykę i teatr!
Główne prądy artystyczne
Dekadentyzm był postawą życiową charakteryzującą się pesymistycznym stosunkiem do świata. Dekadenci wierzyli w upadek cywilizacji i często uciekali w alkohol czy narkotyki, szukając sensu życia w sztuce.
Impresjonizm w malarstwie skupiał się na ukazywaniu chwilowych wrażeń z pastelowymi barwami i zatartymi konturami. W literaturze oznaczał muzykalność utworów i nastrojowość - jak w obrazie Claude'a Moneta "Impresja, wschód słońca".
Ekspresjonizm działał na kontrastach - w malarstwie przez deformację i ostre barwy, w literaturze przez groteskę i silne emocje. Doskonały przykład to słynny "Krzyk" Edvarda Muncha.
Naturalizm bezlitośnie pokazywał ciemną rzeczywistość - biedę, margines społeczny, walkę o przetrwanie. Symbolizm z kolei próbował wyrazić życie duchowe człowieka przez aluzje i symbole, pokazując to, czego nie da się powiedzieć wprost.