Literatura pozytywistyczna i jej twórcy
Literatura pozytywistyczna koncentrowała się na tematyce społecznej. Autorzy odważnie pokazywali problemy różnych grup: chłopów, robotników, biedoty miejskiej i kobiet. Popularność zyskały nowe gatunki, jak powieść realistyczna i nowela, które doskonale nadawały się do przedstawiania codziennych problemów zwykłych ludzi.
Najważniejszym przedstawicielem polskiego pozytywizmu był Bolesław Prus. Jego powieść "Lalka" to mistrzowska analiza polskiego społeczeństwa i problematyki pracy organicznej. W nowelach jak "Kamizelka" czy "Antek" poruszał problemy społeczne w sposób bardzo przystępny, ale jednocześnie głęboki.
Eliza Orzeszkowa zasłynęła powieścią "Nad Niemnem", ukazującą losy szlachty i chłopów po powstaniu styczniowym, oraz "Martą" - dziełem poruszającym kwestię emancypacji kobiet. Henryk Sienkiewicz, choć znany głównie z powieści historycznych, tworzył też nowele społeczne jak "Janko Muzykant". Maria Konopnicka w utworach takich jak "Nasza szkapa" z wrażliwością opisywała trudne życie najuboższych.
🔍 Ciekawostka: Pozytywistyczna nowela często koncentruje się na jednym problemie i jednym bohaterze, przez co jest idealnym "narzędziem" do analizy konkretnych problemów społecznych.
Ówcześni myśliciele, jak August Comte (twórca terminu "pozytywizm") czy Charles Darwin (teoria ewolucji), mieli ogromny wpływ na kształtowanie się pozytywistycznego światopoglądu. Ich teorie wspierały wiarę w postęp i znaczenie nauki, co doskonale odzwierciedlała literatura tego okresu.