Etos rycerski w literaturze średniowiecznej
Roland z "Pieśni o Rolandzie" stanowi wzór średniowiecznego rycerza, uosabiającego osiem cnót rycerskich. Jego wierność objawia się w niezłomnym oddaniu Karolowi Wielkiemu i towarzyszom broni, z którymi pozostaje do końca podczas obrony tylnej straży. Nawet w chwili śmierci zwraca się w stronę przeciwników, by pokazać, że umiera jako zwycięski i szlachetny wojownik.
Pobożność Rolanda widoczna jest w jego zaangażowaniu w obronę chrześcijaństwa przeciw niewiernym. Na polu bitwy Roland może wydawać się szorstki, ale jego pozycja na dworze Karola Wielkiego dowodzi jego dworności. Choć trudno mówić o hojności podczas walki, można ją dostrzec w aprobacie Rolanda dla miłosierdzia władcy wobec Marsyla, jeśli ten przyjmie chrzest.
W innych utworach średniowiecznych również odnajdujemy wzorce rycerskie. Tristan z "Dziejów Tristana i Izoldy" zmaga się z konfliktem między miłością a lojalnością wobec króla Marka. Zbyszko z Bogdańca w "Krzyżakach" ucieleśnia młodzieńczy ideał rycerski - waleczny, wierny i gotowy do poświęceń. W "Weselu" Wyspiańskiego Zawisza Czarny funkcjonuje jako symbol polskiej chwały rycerskiej.
Warto zapamiętać! Etos rycerski opierał się na ośmiu cnotach: wierności, pobożności, męstwie, sprawiedliwości, roztropności, dworności, hojności i uczciwości. Roland doskonale je uosabia, stając się archetypem średniowiecznego rycerza.