Człowiek jako najdoskonalsze dzieło Boga
Renesans przyniósł zupełnie nowe spojrzenie na człowieka. Uznano go za istotę najdoskonalszą po Bogu, mającą wolną wolę i wrodzoną godność. Według humanistów, każdy sam odpowiada za swoje szczęście poprzez moralne i cnotliwe życie.
Giovanni Pico della Mirandola w swoim dziele "Mowa o godności człowieka" (1486) przedstawił człowieka jako wyjątkowe stworzenie. Bóg, nazywany w tekście "najwyższym Ojcem", "architektem" czy "artystą" (topos Deus artifex), umieścił człowieka w centrum świata. W przeciwieństwie do innych stworzeń, człowiek nie otrzymał konkretnego przypisania - mógł sam decydować o swoim przeznaczeniu.
Kluczowym aspektem tej koncepcji jest to, że Bóg stworzył człowieka nie narzucając mu ograniczeń. Człowiek posiada zdolność kształtowania własnego losu, może wznosić się ku niebu lub upadać. To właśnie ta wolność wyboru stanowi o jego wyjątkowości i godności.
💡 Pamiętaj! Renesansowa koncepcja człowieka odrzuca średniowieczny fatalizm - według humanistów nie jesteśmy skazani na z góry określony los, ale sami kształtujemy swoje życie poprzez wybory, które podejmujemy.