Idee romantyczne i ballada
Wieszczowie narodowi - Mickiewicz, Słowacki, Krasiński i Norwid - tworzyli poezję tyrtejską, czyli wiersze nawołujące do walki o ojczyznę. Byli wzorem dla całego narodu podczas zaborów.
Kluczowe idee romantyzmu to irracjonalizm (uczucia ważniejsze od rozumu), spirytyzm (wiara w duchy i życie po śmierci), indywidualizm (każdy jest wyjątkowy) oraz ludowość (fascynacja kulturą prostego ludu).
Ballada romantyczna ma swoje charakterystyczne cechy: opiera się na wierzeniach ludowych, zawiera elementy fantastyczne (duchy, rusałki, upiory) i łączy świat realny z magicznym. Zawsze kończy się sprawiedliwością - zło zostaje ukarane, a dobro nagrodzone.
Atmosferę grozy budują opisy przyrody: noc, las, burza czy cmentarz tworzą klimat niepokoju i tajemnicy, który jest znakiem rozpoznawczym romantycznej ballady.
Wskazówka: Na maturze często pytają o różnice między klasykami a romantykami - pamiętaj: rozum kontra uczucia!