Podstawy prawa i normy prawne
Norma prawna to reguła postępowania obowiązująca na określonym terytorium, uchwalona przez upoważnione organy. Za jej nieprzestrzeganie grożą sankcje. Prawo może obowiązywać w części kraju, całym kraju lub w wielu krajach, jak w przypadku Unii Europejskiej.
Definicja: Norma prawna to reguła wskazująca, co wolno, a czego nie, wynikająca z przepisów prawnych.
Sankcje za łamanie prawa obejmują:
- Dla przestępstw: grzywna, ograniczenie wolności lub pozbawienie wolności
- Dla wykroczeń: nagana, grzywna, ograniczenie wolności lub areszt
Przykład: Czyn zabroniony, taki jak kradzież mienia, może być klasyfikowany jako przestępstwo lub wykroczenie, w zależności od wartości skradzionego mienia.
Rodzaje norm prawnych obejmują:
- Prawo pozytywne (stanowione) i naturalne
- Prawo krajowe i międzynarodowe
- Prawo publiczne i prywatne
- Prawo podmiotowe i przedmiotowe
Highlight: Ważna jest zasada "ignorantia iuris nocet" - nieznajomość prawa szkodzi!
Przepis prawny to jednostka redakcyjna tekstu prawnego, podczas gdy norma prawna to reguła wynikająca z przepisów.
Vocabulary:
- Prawo pozytywne: uchwalone przez człowieka (upoważniony organ)
- Prawo naturalne: wywodzące się z decyzji Boga, istoty nadprzyrodzonej lub godności człowieka