Polskie tradycje demokratyczne
Polska ma długą i bogatą historię demokratyczną. W I Rzeczpospolitej istniała demokracja szlachecka, gdzie tylko szlachta miała prawo decydowania. Po wygaśnięciu dynastii Jagiellonów w 1572 roku wprowadzono wolną elekcję, dającą szlachcie prawo wyboru władcy. Niestety, od połowy XVII wieku funkcjonowało też "liberum veto", umożliwiające zerwanie obrad sejmu przez jednego posła.
Wielkim osiągnięciem była Konstytucja 3 maja - pierwszy akt normatywny w Europie i drugi na świecie. W II Rzeczpospolitej (1918-1939) uchwalono dwie konstytucje marcową (1921), wprowadzającą system parlamentarno-gabinetowy z szerokim katalogiem praw i wolności, oraz kwietniową (1935), zmieniającą ustrój na prezydencki po zamachu stanu Piłsudskiego.
Okres PRL (1945-1989) to czas ograniczonej demokracji pod władzą komunistów. Powstało wtedy Polskie Stronnictwo Ludowe jako opozycja demokratyczna, szybko rozbita przez władze. Przełomem było powstanie "Solidarności" - pierwszej niezależnej organizacji od czasów PSL.
III Rzeczpospolita rozpoczęła się od obrad Okrągłego Stołu w 1989 roku, które doprowadziły do pierwszych częściowo wolnych wyborów parlamentarnych 4 czerwca 1989 roku. Rok później odbyły się pierwsze powszechne wybory prezydenckie, które wygrał Lech Wałęsa.
📅 Zapamiętaj datę! 4 czerwca 1989 roku to symboliczny koniec komunizmu w Polsce - tego dnia odbyły się pierwsze częściowo wolne wybory parlamentarne, w których "Solidarność" odniosła miażdżące zwycięstwo.